Το Ιράν Υπό Πολιορκία: Η Απειλή του Αμερικανοστηριζόμενου Τριγώνου

Ένα δημοσιογραφικό ρεπορτάζ βασισμένο σε επιβεβαιωμένα γεγονότα

Του Βασίλη Αλφειώτη.

Η Γεωπολιτική Σύγκρουση εντείνεται καθώς ένας άξονας μεταξύ του Μπακού, του Τελ Αβίβ και της Άγκυρας σφίγγει τον κλοιό γύρω από το Ιράν, χρησιμοποιώντας πετρέλαιο, όπλα και κατασκοπεία για να υπονομεύσει την περιφερειακή επιρροή της Τεχεράνης. Παρά τη «στρατηγική υπομονή» που επιδεικνύει το Ιράν, ειδικοί προειδοποιούν ότι η αυτοσυγκράτηση της χώρας πλησιάζει στα όριά της.

Βασικές Απειλές: Μοσάντ, Drones και Στρατηγικές Διαδρομές

1. Η Σκιώδης Παρουσία του Ισραήλ στο Αζερμπαϊτζάν
   Το Αζερμπαϊτζάν φιλοξενεί βάσεις της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών Mossad από τη δεκαετία του 1990, σύμφωνα με αναφορές διεθνών μέσων ενημέρωσης και think tanks. Αυτές οι εγκαταστάσεις χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και τη δραστηριότητα των Φρουρών της Επανάστασης (IRGC), ενισχύοντας τις δυνατότητες κατασκοπείας του Ισραήλ στην περιοχή.

2. Συμφωνίες «Πετρέλαιο για Όπλα»
   Το Μπακού έχει γίνει κρίσιμος πάροχος πετρελαίου για το Ισραήλ, ανταλλάσσοντας το μαύρο χρυσό για προηγμένα όπλα, συμπεριλαμβανομένων επιθετικών drones. Αυτά τα drones χρησιμοποιήθηκαν ευρέως από το Αζερμπαϊτζάν κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2020 στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ εναντίον αρμενικών δυνάμεων, όπως καταγράφηκε από το International Institute for Strategic Studies (IISS). Η συνεργασία αυτή έχει ενισχύσει σημαντικά τις στρατιωτικές δυνατότητες του Αζερμπαϊτζάν, αλλά έχει επίσης προκαλέσει ανησυχίες στην Τεχεράνη σχετικά με την προώθηση τεχνολογίας προς τους εχθρούς της.

3. Ο Διάδρομος Ζανγκεζούρ: Ένα Γεωπολιτικό Τέχνασμα
   Η πρόσφατη συμφωνία για τη δημιουργία του Διαδρόμου Ζανγκεζούρ—μιας χερσαίας διαδρομής που συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με τον θύλακα του Ναχτσιβάν μέσω της αρμενικής επαρχίας Σιουνίκ—απειλεί να απομονώσει το Ιράν. Η διαδρομή, η οποία παρακάμπτει το Ιράν, όχι μόνο υπονομεύει την οικονομική σύνδεση της Τεχεράνης με την Αρμενία, αλλά επίσης ενισχύει την περιφερειακή επιρροή της Τουρκίας, δημιουργώντας μια άμεση γραμμή μεταξύ της Άγκυρας και της Κεντρικής Ασίας.

Η Υπολογισμένη Αντίδραση του Ιράν

Παρά τις αυξανόμενες προκλήσεις, το Ιράν έχει αποφύγει την άμεση στρατιωτική κλιμάκωση. Ωστόσο, η στρατηγική υπομονή της χώρας αντιμετωπίζει εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις:

• Εθνοτικές Εντάσεις: Περίπου 15 εκατομμύρια εθνοτικοί Αζέροι ζουν στο Ιράν, κυρίως στα βόρεια σύνορά της. Η υποστήριξη του Μπακού στους Αζέρους του Ναχτσιβάν κινδυνεύει να πυροδοτήσει εθνοτικές εντάσεις εντός του Ιράν, ένα σημείο που έχει τονίσει το IRGC σε δημόσιες δηλώσεις.

• Τουρκική Υποκρισία: Η Άγκυρα έχει επικριθεί για διπλωματική υποκρισία, καθώς παρά τις δημόσιες εκκλήσεις της για αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη (ιδιαίτερα στη Γάζα), συνεχίζει να συνεργάζεται στενά με το Ισραήλ σε εμπορικές συμφωνίες πετρελαίου, όπως ανέφερε το 2023 η τουρκική εφημερίδα Hürriyet.

• Η «Συμφωνία του Αβραάμ 2.0»: Οι πρόσφατες συμφωνίες κανονικοποίησης μεταξύ του Ισραήλ και περιφερειακών αραβικών κρατών—υποστηριζόμενες από τις Ηνωμένες Πολιτείες—έχουν απομονώσει ακόμη περισσότερο το Ιράν. Οι αναλυτές θεωρούν αυτή την κίνηση ως μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για τον περιορισμό της επιρροής της Τεχεράνης.

Σημείο Ρήξης: Η Αυτοσυγκράτηση του Ιράν πλησιάζει στα Όριά της

Ο Άξονας της Αντίστασης—που αποτελείται από το Ιράν, πρώην Μπααθιστές της Συρίας , τη Χεζμπολάχ και παραστρατιωτικές ομάδες στο Ιράκ και την Υεμένη—παραμένει ενωμένος. Ωστόσο, η αύξηση της πίεσης από τον άξονα Μπακού-Τελ Αβίβ-Άγκυρας θέτει σε κίνδυνο αυτή τη σταθερότητα.

«Η Τεχεράνη έχει επιλέξει προσεκτική σιωπή μέχρι στιγμής, αλλά η υπομονή της δεν είναι ατελείωτη», δήλωσε ένας ανώτερος αναλυτής του IRGC, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Η παραβίαση των κόκκινων γραμμών μας—είτε μέσω της υποκίνησης εθνοτικών εντάσεων είτε μέσω της απομόνωσης—θα μας αναγκάσει σε αντίδραση».

Παγκόσμιες Επιπτώσεις

Η κλιμάκωση της σύγκρουσης απειλεί να αναδιατάξει τη γεωπολιτική ισορροπία της Μέσης Ανατολής. Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν σιωπηρά τον άξονα μέσω στρατιωτικής και διπλωματικής υποστήριξης προς το Ισραήλ και το Αζερμπαϊτζάν, η Ρωσία και η Κίνα παρακολουθούν στενά, έχοντας τους δικούς τους οικονομικούς και στρατηγικούς δεσμούς με την Τεχεράνη.

Συμπέρασμα: Η Τεχεράνη βρίσκεται στο σταυροδρόμι. Η «στρατηγική υπομονή» της μπορεί να αποδειχθεί μια βραχυπρόθεσμη τακτική, καθώς οι εντάσεις στον Καύκασο και τη Μέση Ανατολή συνεχίζουν να οξύνονται. Το μέλλον της περιφερειακής σταθερότητας εξαρτάται από το αν το τρίγωνο Μπακού-Τελ Αβίβ-Άγκυρας θα υποχωρήσει ή αν το Ιράν θα αναγκαστεί να αντεπιτεθεί.

Σημείωση: Το άρθρο βασίζεται σε δημοσιευμένες αναφορές, δημόσιες δηλώσεις και ανάλυση από διεθνείς think tanks. Οι συγκεκριμένες λεπτομέρειες των συμφωνιών μεταξύ του Ιράν, του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας έχουν τεκμηριωθεί από πηγές όπως το IISS, το Reuters και το Hürriyet.

---