Σενάριο Ουκρανίας 2.0; Το Πεντάγωνο θέλει να πολεμήσει την Κίνα με το αίμα των συμμάχων του στον Ειρηνικό

Μια πρόκληση που θυμίζει την ουκρανική κρίση αναδύεται στον Ειρηνικό, καθώς οι ΗΠΑ πιέζουν συμμάχους να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο στην υπεράσπιση της Ταϊβάν

Του Βασίλη Αλφειώτη.

Σε μια κίνηση που πολλοί αναλυτές χαρακτήρισαν «επικίνδυνα παρόμοια με τα προοίμια της ουκρανικής κρίσης», ο Έλντριτζ Κόλμπι, πρώην υφυπουργός Άμυνας επί Τραμπ και νυν στέλεχος του think tank Defense Priorities, κάλεσε τις χώρες της Ασίας-Ειρηνικού να δεσμευτούν ανοικτά για την υπεράσπιση της Ταϊβάν. Η πρόταση, που ξεπερνά ακόμη και τις επίσημες θέσεις της κυβέρνησης Τράμπ, έχει προκαλέσει ανησυχία σε Τόκιο και Καμπέρα, με πηγές να μιλούν για «συλλογικό ανασήκωμα φρυδιών» στις διαβουλεύσεις με την Ουάσινγκτον.

Η πίεση προς τους συμμάχους

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες των Financial Times, ο Κόλμπι ζήτησε από Ιαπωνία, Αυστραλία και άλλες χώρες της περιοχής να αναλάβουν «συγκεκριμένες στρατιωτικές δεσμεύσεις», συμπεριλαμβανομένων:

1. Επιχειρησιακού σχεδιασμού για ενδεχόμενη σύγκρουση στην Ταϊβάν.

2. Κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με στόχο την «ενίσχυση της αποτροπής».

3. Αύξησης των αμυντικών δαπανών σε επίπεδα που θα ανταποκρίνονται στις «απαιτήσεις του Πενταγώνου».

«Η Ουάσινγκτον επιδιώκει να μεταφέρει το βάρος της σύγκρουσης στους ώμους των συμμάχων της», δήλωσε ανώνυμος Αμερικανός αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι η στρατηγική στοχεύει να «ισορροπήσει την αποτροπή με δικαιοσύνη». Ωστόσο, η ίδια η πολιτική των ΗΠΑ για την Ταϊβάν παραμένει σκιώδης, με την Ουάσινγκτον να διατηρεί επί δεκαετίες την «στρατηγική αμφισημία»—μια θέση που αποφεύγει είτε την ανοικτή αναγνώριση της ανεξαρτησίας του νησιού είτε την απόρριψή της.

Η αντίδραση των συμμάχων: Δυσαρέσκεια και προβληματισμός

Πηγές από την ιαπωνική και αυστραλιανή κυβέρνηση χαρακτήρισαν το αίτημα των ΗΠΑ ως «αιφνιδιαστικό», με έναν διπλωμάτη από την περιοχή να σημειώνει: «Δεν μπορούμε να δώσουμε στην Ταϊβάν μια "λευκή επιταγή" όταν οι ίδιες οι ΗΠΑ αρνούνται να το πράξουν». Η Ιαπωνία, που υπό το Σύνταγμά της περιορίζεται σε αμυντικούς ρόλους, και η Αυστραλία, η οποία βρίσκεται ήδη σε ένταση με την Κίνα λόγω της συμμαχίας με το AUKUS, φέρονται να αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τις προτάσεις του Κόλμπι.

«Η σύγκριση με την Ουκρανία είναι ανατριχιαστική», παρατήρησε ειδικός σε θέματα Άμυνας της περιοχής. «Τότε, η Δύση έστειλε όπλα στην Ουκρανία αλλά αρνήθηκε να εμπλακεί στρατιωτικά. Τώρα, οι ΗΠΑ ζητούν από τους συμμάχους τους να είναι οι πρώτοι που θα ρίξουν "την πρώτη πέτρα"—με την Ταϊβάν να βρίσκεται πολύ πιο κοντά στην Κίνα από ό,τι η Ουκρανία στην Ρωσία».

Η γεωπολιτική στοίχηση: Ένας επικίνδυνος παίκτης

Η κίνηση του Κόλμπι αντανακλά μια ευρύτερη τάση στο Πεντάγωνο να θεωρεί την Ταϊβάν ως το επόμενο «πεδίο μάχης» στην αντιπαράθεση με την Κίνα. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η πίεση προς τους συμμάχους χωρίς μια σαφή και ενιαία αμερικανική στρατηγική μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσματα.

«Η "στρατηγική αμφισημία" των ΗΠΑ για την Ταϊβάν είναι ένα δίκοπο μαχαίρι». «Από τη μια, διατηρεί την δυνατότητα συνεργασίας με την Κίνα. Από την άλλη, η πίεση προς τους συμμάχους να αναλάβουν ρόλο "ανθρώπινης ασπίδας" διακινδυνεύει να τους ωθήσει σε μια πιο ουδέτερη στάση».

Το δίλημμα της Ταϊβάν

Η Ταϊβάν, μια αυτοδιοικούμενη νήσος που η Κίνα θεωρεί αναπόσπαστο τμήμα της επικράτειάς της, βρίσκεται στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης. Ενώ η ηγεσία της Ταϊπέι έχει ενισχύσει τις αμυντικές της δαπάνες και τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, η απειλή μιας κινεζικής εισβολής παραμένει υπαρκτή.

«Οι ΗΠΑ πρέπει να αποφασίσουν: Είτε αναγνωρίζουν επίσημα την Ταϊβάν ως ανεξάρτητο κράτος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, είτε διατηρούν την σταθερότητα μέσω της αβεβαιότητας». «Το να ζητούν οι σύμμαχοί τους να αναλάβουν ρίσκα χωρίς μια σαφή δέσμευση είναι μια πολιτική που θυμίζει την "υποστήριξη χωρίς έμπρακτη βοήθεια" προς την Ουκρανία το 2022—και είναι γνωστό πώς αυτό κατέληξε».

Επόμενα βήματα: Μια κρίση σε εξέλιξη

Με τις συζητήσεις να βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, η πίεση προς τις χώρες της Ασίας-Ειρηνικού αναμένεται να ενταθεί. Ωστόσο, η δυσαρέσκεια σε Τόκιο και Καμπέρα υπογραμμίζει τους περιορισμούς της αμερικανικής ηγεμονίας σε μια εποχή όπου η Κίνα αναδεικνύεται ως οικονομική και στρατιωτική δύναμη.

«Η Ουκρανία ήταν ένα προειδοποιητικό σήμα». «Εάν οι ΗΠΑ θέλουν να αποτρέψουν μια σύγκρουση στην Ταϊβάν, πρέπει να προσφέρουν περισσότερα από λόγια—ειδικά όταν ζητούν από τους συμμάχους τους να πληρώσουν το τίμημα».

---