Κατάσκοποι αδέρφια – Οι βρώμικες δεκαετίες εξαπάτησης της Μοσάντ και των Τούρκων πρακτόρων
Το άρθρο βασίζεται σε αποχαρακτηρισμένα έγγραφα, μαρτυρίες πρακτόρων και αναλύσεις ιστορικών του ισραηλινού και τουρκικού κατασκοπευτικού δικτύου.
Για δεκαετίες, η Τουρκία και το Ισραήλ ήταν σύμμαχοι-κλειδί στην κατασκοπεία, μοιράζοντας μυστικά για Άραβες, Σοβιετικούς και Ιρανούς. Το ιστορικό αυτό δίκτυο, γνωστό ως Τρίαινα (Trident), αποτέλεσε ένα από τα πιο σκοτεινά και αποτελεσματικά εργαλεία της δυτικής αντικατασκοπείας στην Μέση Ανατολή—μέχρι την ημέρα που η φιλία κατέρρευσε σε προδοσία και αίμα.
Η Γέννηση της Τρίαινας: Το 1958
Το 1958, το Ισραήλ, η Τουρκία και το Ιράν σχημάτισαν ένα τριμερές δίκτυο πληροφοριών, συνδέοντας τη Μοσάντ, την τουρκική MIT (τότε TNSS) και την ιρανική SAVAK. Οι στόχοι τους ήταν σαφείς:
Υπονόμευση της Αιγύπτου του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ, ηγέτη του αραβικού εθνικισμού.
Παρακολούθηση της Σοβιετικής Ένωσης στην περιοχή.
Ανάσχεση της κομμουνιστικής διείσδυσης μέσω Συρίας και Ιράκ.
Σύμφωνα με τον ιστορικό Yossi Melman, η Μοσάντ εκπαίδευσε Τούρκους πράκτορες στην τεχνική παρακολούθησης και την αντικατασκοπεία, δημιουργώντας ένα δίκτυο που έφτανε μέχρι τα σύνορα της ΕΣΣΔ. Οι εξαμηνιαίες συναντήσεις των αρχηγών των υπηρεσιών ήταν αφιερωμένες σε έναν σκοπό: να καταστρέψουν τους κοινούς εχθρούς.
Η Συμμαχία με τη CIA: Το Δυτικό Προπύργιο
Η Τρίαινα δεν ήταν μόνο μια περιφερειακή συμμαχία. Ο τότε Ισραηλινός πρωθυπουργός Νταβίντ Μπεν-Γκουριόν την παρουσίασε στην Ουάσιγκτον ως το δυτικό προπύργιο ενάντια στον σοβιετικό επεκτατισμό και τον αραβικό εθνικισμό. Για την Τουρκία, η σχέση με το Ισραήλ ήταν ένας δίαυλος προς την Αμερική μέσω του ισχυρού εβραϊκού λόμπι.
Η Ιρανική Επανάσταση και η Αποχώρηση της Τεχεράνης
Το 1979, η Ιρανική Επανάσταση έβαλε τέλος στο φιλοδυτικό καθεστώς του Σάχη. Η Τρίαινα διαλύθηκε, αλλά η Τουρκία και το Ισραήλ συνέχισαν τη συνεργασία:
Η Τουρκία παρείχε πληροφορίες για τη Συρία, το Ιράκ και το Ιράν μέσω αμερικανικών σταθμών παρακολούθησης στο έδαφός της.
Σε αντάλλαγμα, η Άγκυρα λάμβανε ισραηλινά δεδομένα για κουρδικές ομάδες, ειδικά το PKK.
Η Τουρκία έγινε βασική βάση για τις επιχειρήσεις της Μοσάντ εναντίον του Ιράν, ενώ το 1996 υπογράφηκε ένα αμυντικό σύμφωνο που περιλάμβανε:
Ανταλλαγές αξιωματικών.
Κοινές ασκήσεις.
Συνεργασία στην αντιτρομοκρατία και την ασφάλεια συνόρων.
Τεχνογνωσία στην αμυντική βιομηχανία.
Ο Χωρισμός Επί Ερντογάν: Το Mavi Marmara και η Προδοσία
Η σχέση άρχισε να διαλύεται μετά το περιστατικό του Mavi Marmara (2010), όταν Ισραηλινοί κομάντος σκότωσαν 9 Τούρκους ακτιβιστές που μετέφεραν βοήθεια στη Γάζα. Το 2013, η Jerusalem Post κατηγόρησε την Άγκυρα για πρωτοφανή προδοσία:
Η Τουρκία φέρεται να διέρρευσε στην Τεχεράνη τις ταυτότητες 10 Ιρανών κατασκόπων της Μοσάντ.
Το Ιράν ανακοίνωσε την εξάρθρωση δικτύου της Μοσάντ, μετέτρεψε την αποτυχία σε προπαγανδιστικό έπαθλο.
Η Κληρονομιά της Τρίαινας: Μια Συμμαχία που Διαλύθηκε
Η Τρίαινα δεν ήταν απλώς ένα δίκτυο κατασκοπείας—ήταν ένα σύμβολο της δυτικής επιρροής στην Μέση Ανατολή. Μετά την κατάρρευσή της, η περιοχή βυθίστηκε σε νέους κύκλους βίας:
Η Τουρκία στράφηκε προς το Κατάρ και την Χαμάς.
Το Ισραήλ ενίσχυσε τις σχέσεις με Ελλάδα και Κύπρο.
Το Ιράν επέκτεινε την επιρροή του μέσω της Χεζμπολάχ.
Όπως σχολιάζει ο αναλυτής Semih İdiz:
«Η Τρίαινα ήταν ένα παιδί της Εποχής του Ψυχρού Πολέμου. Όταν έληξε η Εποχή, το παιδί πέθανε.»
Ερώτημα: Μπορεί η Τουρκία και το Ισραήλ να Συμφιλιωθούν;
Παρά την ιστορία της προδοσίας, ορισμένοι στην Άγκυρα και το Τελ Αβίβ ελπίζουν για μια νέα αρχή. Με την Μέση Ανατολή να βράζει από συγκρούσεις, η συνεργασία σε θέματα αντιτρομοκρατίας και ενέργειας θα μπορούσε να αποδειχθεί ζωτικής σημασίας.
Ωστόσο, όπως δείχνει η ιστορία, η κατασκοπεία δεν συγχωρεί. Και οι πληγές του Mavi Marmara και της ιρανικής προδοσίας παραμένουν ανοιχτές.
ΑΝΤΙΟ, ΚΥΡΙΕ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΗ: Η Γαλλία βλέπει την Αφρική να την απορρίπτει μετά από δεκαετίες επιρροής
Το άρθρο βασίζεται σε δημόσιες δηλώσεις, αναλύσεις διεθνών ΜΜΕ και εκθέσεις αφρικανικών think tanks.