Σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν: Η Γεωπολιτική Έκρηξη που Ανατρέπει Καθεστώς Σταθερότητας

(Του Βασίλη Αλφειώτη: Γεωπολιτική Ανάλυση | 15 Ιουνίου 2025)

Η "Επιχείρηση Rising Lion" του Ισραήλ και η ιρανική αντεπίθεση "True Promise III" έχουν μετατρέψει την εχθρότητα Τεχεράνης-Τελ Αβίβ σε πλήρη πολεμική σύρραξη, με αποτελέσματα που εκτείνονται από απώλειες αμάχων έως τη ριζική αναδιάρθρωση της Μέσης Ανατολής. Τα δεδομένα της σύγκρουσης αποκαλύπτουν μια στρατηγική αναμέτρηση υψηλού κινδύνου, με προοπτικές που απειλούν να εξαπλωθούν σε ολόκληρη την περιοχή.

Κύρια Στοιχεία της Σύγκρουσης

1. Ανθρώπινες & Υλικές Απώλειες

   • Ιράν: 78 νεκροί, 320 τραυματίες (σύμφωνα με Τεχεράνη), κυρίως άμαχοι.

   • Ισραήλ: 3 νεκροί, 91 τραυματίες (ανεπίσημα), με σοβαρές ζημιές στο Τελ Αβίβ και το αρχηγείο του IDF.

   • Στρατηγική Βλάβη: Βάσεις Nevatim και Ovda (κρίσιμες για ηλεκτρονικό πόλεμο) χτυπήθηκαν.

2. Πυρηνικός Παράγοντας

   • Σκοτωμένοι Επιστήμονες: 9 κορυφαίοι ειδικοί ( Αλί Μπαχουέι Καρίμι) σκοτώθηκαν από IDF.

   • Εγκαταστάσεις: Περιορισμένες ζημιές στα πυρηνικά κέντρα Fordow και Isfahan. Η IAEA επιβεβαίωσε: όχι ραδιενεργή διαρροή.

3. Ιρανική Αντεπίθεση

   • Πάνω από 200 βαλλιστικοί πύραυλοι σε 4 κύματα.

   • 25% δεν αναχαίτιστηκε από το ισραηλινό αμυντικό σύστημα (σύμφωνα με Times of Israel).

4. Συνεχιζόμενες Επιχειρήσεις Ισραήλ

   • Επιθέσεις σε διυλιστήρια (Ταμπρίζ), εκτοξευτές πυραύλων (Ασαδαμπάντ), και στρατιωτικές θέσεις (Χοραμαμπάντ, Κερμανσάχ).

   • Τουλάχιστον 3 στρατιώτες IRGC νεκροί στη Ζαντζάν.

   • Κλείσιμο εναέριου χώρου Ιράν έως τις 15 Ιουνίου.

Γεωπολιτικές Προεκτάσεις

Α. Αλλαγή Παραδείγματος Στρατηγικής

Με την άμεση αντιπαράθεση Ισραήλ-Ιράν καταρρέει το "δόγμα της μεσολάβησης" μέσω παραστρατιωτικών (Χεζμπολάχ, Χάμας). Οι χτυπήματα εντός εθνικού εδάφους και εναντίον κρίσιμων στόχων (π.χ. πυρηνικοί επιστήμονες) δείχνουν άμεση αναμέτρηση κρατών-αντιπάλων, με κίνδυνο απρόβλεπτης κλιμάκωσης.

Β. Διεθνής Εμπλοκή & Απειλές

• Ο Ιρανός εκπρόσωπος στον ΟΗΕ κατηγορεί το Ισραήλ για "κρατική τρομοκρατία" και προειδοποιεί ΗΠΑ, Γαλλία και ΗΒ: "Οι βάσεις σας στη Μ. Ανατολή θα γίνουν στόχοι" αν υποστηρίξουν το Ισραήλ.

• Το Ιράν κηρύσσει "άγονες" τις διαπραγματεύσεις πυρηνικού προγράμματος, αποκαλώντας τις ΗΠΑ υπεύθυνες.

Γ. Στρατηγική Ισορροπία & Αδυναμίες

• Η αποτυχία του Ισραήλ να αναχαίτιση το 25% των πυραύλων αποκαλύπτει τρωτά σημεία στο αμυντικό του σύστημα.

• Τα ιρανικά χτυπήματα σε βάσεις ηλεκτρονικού πολέμου (EW) αδρανοποιουν σημαντικό όπλο του IDF.

Σενάρια Μελλοντικής Εξέλιξης

1. Συνεχιζόμενη "Καθυστερημένη Κλιμάκωση": Επιθέσεις χαμηλής έντασης (drone, πυραυλικές) με στόχους περιορισμένης στρατηγικής αξίας.

2. Εμπλοκή Τρίτων: Αν το Ιράν χτυπήσει αμερικανικές βάσεις, οι ΗΠΑ μπορεί να εμπλακούν άμεσα, μετατρέποντας τη σύγκρουση σε περιφερειακό πόλεμο.

3. Πυρηνική Διαμάχη: Παρά την IAEA, η επίθεση σε εγκαταστάσεις και επιστήμονες αυξάνει τον κίνδυνο "ορίου ανησυχίας" για πυρηνικά.

Συμπέρασμα: Το Σημείο Χωρίς Επιστροφή

Η σύγκρουση έχει ξεπεράσει το στάδιο του πολέμου δι’ αντιπροσώπων. Οι απειλές για "κάψιμο της Τεχεράνης" (Κατζ) και η ιρανική ρητορική για "πολεμική κήρυξη" δείχνουν μια νέα εποχή άμεσης αντιπαράθεσης, με την περιοχή να βρίσκεται σε μόνιμη γεωπολιτική αστάθεια. Η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει ἐνα δίλημμα: παρέμβαση (με κίνδυνο γενίκευσης) ή παθητικότητα (με κίνδυνο πυρηνικής κλιμάκωσης). Σε κάθε περίπτωση, η Μέση Ανατολή μπήκε σε μια από τις πιο επικίνδυνες φάσεις της σύγχρονης ιστορίας της.

---

Πηγές: Ενημερωμένα δεδομένα από ΟΗΕ, IDF, IAEA, Tasnim, IRIB, Nour News, Times of Israel (15/6/2025).

---