Ορθοδοξία vs Ευρώπη: Η Σχιζοφρενική Ταυτότητα της Ελληνικής Πολιτικής Ελίτ

Στη σύγχρονη Ελλάδα, η Ορθοδοξία έχει μετατραπεί σε πολιτικό εργαλείο διπλής όψης: σύμβολο εθνικής αντίστασης έναντι της παγκοσμιοποίησης και των μεταναστευτικών ροών, αλλά και διαβατήριο προσαγωγής στις δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή η ιδεολογική σχιζοφρένεια ορίζει τη στρατηγική της κυβερνώσας τάξης, δημιουργώντας έναν εκλεκτικισμό ταυτότητας που εξυπηρετεί στενά πολιτικά συμφέροντα.

Geopolitics News

Πώς η κυβερνώσα τάξη εκμεταλλεύεται τη θρησκεία ως "ασπίδα" κατά της όποιας αλλαγής, ενώ ταυτόχρονα εναρμονίζεται με τη Δύση

Στη σύγχρονη Ελλάδα, η Ορθοδοξία έχει μετατραπεί σε πολιτικό εργαλείο διπλής όψης: σύμβολο εθνικής αντίστασης έναντι της παγκοσμιοποίησης και των μεταναστευτικών ροών, αλλά και διαβατήριο προσαρμωγής στις δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή η ιδεολογική σχιζοφρένεια ορίζει τη στρατηγική της κυβερνώσας τάξης, δημιουργώντας έναν εκλεκτικισμό ταυτότητας που εξυπηρετεί στενά πολιτικά συμφέροντα.

Ι. Το Παράδοξο: "Θρησκεία , Πατρίδα, Οικογένεια" ενώπιον της Ευρωπαϊκής Πραγματικότητας

Η ελληνική πολιτική ελίτ προωθεί μια διπλή αφήγηση:

• Προς τα έξω (ΕΕ/Δύση):
  Τονίζει την αδιάσπαστη ευρωπαϊκή ταυτότητα της Ελλάδας, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση για δημοκρατικές αξίες, οικονομική φιλελευθεροποίηση και γεωστρατηγική ευθυγράμμιση με το ΝΑΤΟ.

• Προς τα έσω:
  Επικαλείται την Ορθοδοξία ως πυρήνα "εθνικής ακεραιότητας", ισχυριζόμενη ότι προστατεύει την Ελλάδα από:

  • "Παγκοσμιοποιημένες απειλές" (LGBTQIA+ δικαιώματα, εκκοσμίκευση).

  • "Μεταναστευτικό τσουνάμι" (παρουσιάζοντας μετανάστες ως κίνδυνο για την "χριστιανική-ορθόδοξη κοινωνία").

Κυβερνητικό Διλήμμα:
"Η Ελλάδα είναι προκεχωρημένο φρούριο της Δύσης στα Βαλκάνια"¹ (σ.σ. σε ΝΑΤΟϊκές συνομιλίες), αλλά και "ο προστάτης του Ορθόδοξου πολιτισμού" (σε εγχώρια προεκλογικές ομιλίες).

---

ΙΙ. Ιστορικές Ρίζες: Από το "Έθνος-Εκκλησία" στο Ευρωπαϊκό Πρότυπο

• 19ος-20ός Αιώνας:
  Η Εκκλησία ως σύμβολο αντίστασης κατά των Οθωμανών, με τη δομή "Έθνος-Ορθοδοξία" να γίνεται θεσμική βάση του νεοελληνικού κράτους.

• Μετά το 1981 (Είσοδος στην ΕΕ):
  Η ελίτ υιοθετεί νεοφιλελεύθερα μοντέλα (ιδιωτικοποιήσεις, ευρωπαϊκά προγράμματα), αλλά διατηρεί τη ρητορική της "θρησκευτικής εξαίρεσης".

• Σύγχρονη Εποχή:
  Ο Αλέξης Τσίπρας (ΣΥΡΙΖΑ) προχώρησε σε συμφωνία με την Εκκλησία για την αποζημίωση κληροδοτημάτων, ενώ Κ. Μητσοτάκης (ΝΔ) τόνισε:

"Η Ορθοδοξία είναι ζωτικής σημασίας για την ταυτότητά μας", παράλληλα με τη προώθηση ξένων επενδύσεων και την περικοπή κοινωνικών δαπανών κατόπιν Ευρωπαϊκών απαιτήσεων.

---

ΙΙΙ. Πρακτικές Εκμετάλλευσης: Το Θρησκευτικό Αφήγημα ως Πολιτικό Όπλο

Α. Κατά της Μετανάστευσης:

• "Προστασία Χριστιανικού Πολιτισμού":
  Η αντιμεταναστευτική πολιτική (π.χ. κλειστά κέντρα, απελἀσεις) δικαιολογείται ως άμυνα της "Ευρώπης των χριστιανικών αξιών".

  • Παράδειγμα (2020):
    Ο τότε Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μ. Χρυσοχοΐδης, δήλωσε:

"Προστατεύουμε τις εθνικές και θρησκευτικές μας παραδόσεις από την παράνομη μετανάστευση".

Β. Κατά της Κοινωνικής Προόδου:

• "Ηθικοί Φραγμοί" σε Δικαιώματα:

  • Ομόφυλοι Έρωτες: Η Εκκλησία και δεξιά κόμματα καταδίκασαν την ψήφιση του γάμου ομοφύλων (2024) ως "προδοσία της ορθόδοξης παράδοσης", παρόλο που η ΕΕ την απαιτεί.

  • Έκτρωση: Παρά την Ευρωπαϊκή πίεση, η πρόσβαση παραμένει περιορισμένη, με το επιχείρημα της "Ορθόδοξης ηθικής".

Γ. Κατά της Παγκοσμιοποίησης:

• Εθνικιστικός Προστατευτισμός:
  Κινήματα ακόμη και κατά της ιδιωτικοποίησης ακτών παρουσιάζονται ως άμυνα της "εθνικής κυριαρχίας" με θρησκευτική χροιά.

  • Στην πράξη, η ίδια ελίτ προωθεί μεγάλες τουριστικές επενδύσεις (ξένων κεφαλαίων) που μεταβάλλουν το περιβάλλον και την κοινωνική υφή.

---

IV. Η Υποκρισία: Οικονομική Ευρωπαϊκή Ενσωμάτωση vs Πολιτισμική Απομόνωση

• Οικονομικά:
  Η Ελλάδα εφαρμόζει Μνημόνια, περικοπές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις κατόπιν Ευρωπαϊκών οδηγιών, υποβαθμίζοντας το κοινωνικό κράτος.

• Ταυτότητα:
  Χρησιμοποιεί την Ορθοδοξία για να εξουδετερώσει κοινωνικό δυσαρέσκεια, κατευθύνοντας το θυμό προς "εξωτερικούς εχθρούς" (ΕΕ, μετανάστες, "ανατροπείς αξιών").

Ειρωνεία:
Οι πολιτικοί που υπογράφουν συμφωνίες στο Βρυξέλλες για μετανάστευση/κλιματική αλλαγή, στηρίζουν εκκλησιαστικές πορείες κατά των ομοφύλων στην Αθήνα.

---

V. Το Μέλλον: Απομυθοποίηση ή Ενίσχυση του Παραδόξου;

Η σχέση Πολιτικής Ελίτ-Ορθοδοξίας βασίζεται σε τρεις ευάλωτους πυλώνες:

1. Κοινωνική Νοσταλγία: Η εκμετάλλευση του συναισθήματος "χάσαμε την αυθεντική μας ταυτότητα".

2. Πολιτική Αποσύνδεση: Ο πολίτης δεν αντιλαμβάνεται ότι η νεοφιλελεύθερη πολιτική της ελίτ (ιδιωτικοποιήσεις, φοροελαφρύνσεις για εταιρείες) σπρώχνει προς τη Δύση που "απειλεί" την ταυτότητα.

3. Εκκλησιαστική Εξάρτηση: Η Εκκλησία χρειάζεται κρατική στήριξη (οικονομικά, κοινωνικό κύρος) για να επιβιώσει.

---

Συμπέρασμα: Η Ταυτότητα ως Διακύβευμα

Η ελληνική πολιτική ελίτ παίζει ένα επικίνδυνο διπλό παιχνίδι:

• Παίζει τον ρόλο του "προστάτη" της Ορθοδοξίας για να κερδίζει ψήφους και να αποκρούει κοινωνικές αλλαγές.

• Ενσωματώνει την Ελλάδα σε δυτικές δομές που ακυρώνουν την ίδια την "ειδικότητα" που ισχυρίζεται ότι υπερασπίζεται.

Αυτή η τακτική όμως έχει ημερομηνία λήξης:

• Η νέα γενιά (ψηφιοποιημένη, εκκοσμικευμένη) απορρίπτει τον εκβιασμό της θρησκευτικής ταυτότητας.

• Η ΕΕ ασκεί όλο μεγαλύτερη πίεση για κοσμικότητα (π.χ. κατάργηση θρησκευτικού ὀρκου).

• Η μετανάστευση/παγκοσμιοποίηση δεν αντιστρέφονται με λόγια για την Ορθοδοξία.

Το ερώτημα είναι:
Μέχρι πότε θα επιτρέπουμε στην πολιτική ελίτ να πουλάει Ορθοδοξία ως νάρκωση για την κοινωνική πραγματικότητα που η ίδια δημιουργεί;
Η απάντηση θα καθορίσει αν η Ελλάδα θα είναι μια χώρα με ιστορική συνείδηση ή ένα ιδεολογικό μουσείο πολιτικών σκοπιμοτήτων.

• Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη (2022):
  Επισημάνθηκε η κεντρική θέση της Ελλάδας για την ευστάθεια στη ΝΑ Ευρώπη, ειδικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι αναφορές για την ενίσχυση του «Ανατολικού Μετώπου» (NATO’s Eastern Flank) περιελάμβαναν την Ελλάδα ως «σταθερό στρατηγικό προπύργιο» (stable strategic outpost) στα Βαλκάνια.

• Έκθεση Γενικού Γραμματέα (2023):
  Στο έγγραφο «State of the Alliance», η Ελλάδα περιγράφηκε ως «key security provider» για:

  • Παρακολούθηση του Αιγαίου (με αεροπορικές περιπολίες και ναυτική παρουσία).

  • Υποστήριξη της Ρουμανίας και Βουλγαρίας (μέσω NATO Air Policing).

---

1.