Τι θα συμβεί αν το Πακιστάν διαλυθεί; Πιθανά σενάρια και γεωπολιτικές συνέπειες

Του Βασίλη Αλφειώτη.

Καθώς το Πακιστάν εισέρχεται σε μία από τις πιο επικίνδυνες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας του —με εσωτερική αστάθεια, οικονομική κρίση, διαδηλώσεις κατά του στρατού, τρομοκρατικές επιθέσεις και αυξανόμενη ένταση με την Ινδία— το σενάριο της κρίσιμης απόσυσης και διάλυσης του κράτου παύρνει πλέον σε πολλούς σκεπτικούς κύκλους. Τι θα συνέβει εάνα τέτοιο σενάριο;

Κατάρρευση και ανάδυση περιοχών

1. Κασμίρ υπό πλήρη Ινδικό έλεγχο
   Η αυξανόμενη στρατιωτική ένταση και οι διαρκείς συγκρούσεις στο Κασμίρ ενδέχεται να οδηγήσουν στην πλήρη ενσωμάτωση της περιοχής Τζαμού και Κασμίρ στην Ινδία. Αυτό θα σήμαινε το τέλος του αφηγήματος του Ισλαμαμπάντ για το Κασμίρ και την ανατροπή του status quo.

2. Ανεξάρτητο Παντζάμπ
   Το Παντζάμπ, που αποτελεί την οικονομική καρδιά του Πακιστάν, διαθέτει πληθυσμιακή βάση, αγροτική ισχύ και διοικητικές υποδομές για να εξελιχθεί σε αυτόνομο κράτος. Αντικαθεστωτικές φωνές και πατριωτικά κινήματα θα μπορούσαν να διεκδικήσουν ανεξαρτησία με επίκεντρο τη Λαχόρη.

3. Ανεξάρτητο Σινδ
   Με ισχυρή πολιτισμική ταυτότητα και πρωτεύουσα την Καράτσι, το Σινδ θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ανεξάρτητη οντότητα, διεκδικώντας πλήρη εθνική και οικονομική αυτονομία.

4. Μπαλοχιστάν: η πρώτη της απόσχισης
   Η επαρχία Μπαλοχιστάν παραμένει το επίκεντρο της αποσχιστικής δυναμικής, με διαχρονικές εξεγέρσεις και αυτονομιστικά κινήματα. Θα μπορούσε να είναι το πρώτο τμήμα της χώρας που αποσχίζεται πλήρως και επιδιώκει ανεξαρτησία.

5. Κιμπέρ Παχτούνχουα προς Αφγανιστάν
   Με μεγάλο πληθυσμό Παστούν και πολιτισμικούς δεσμούς με το Αφγανιστάν, η περιοχή Κιμπέρ Παχτούνχουα και οι Ομοσπονδιακά Διοικούμενες Φυλετικές Περιοχές (FATA) θα μπορούσαν να ενωθούν με το Καμπούλ, διεκδικώντας κοινή εθνική ταυτότητα.

Γεωπολιτικές συνέπειες

• Υπάρχον πυρηνικό οπλοστάσιο: Σε περίπτωση κατάρρευσης, ο έλεγχος του πυρηνικού οπλοστασίου του Πακιστάν θα καταστεί κρίσιμο ζήτημα για τη διεθνή ασφάλεια.

• Ανακατανομή ισχύος σε Ινδία και Κίνα: Οι δύο μεγάλες γειτονικές δυνάμεις θα κινηθούν πιθανότατα για να εξισορροπήσουν τη νέα πραγματικότητα, με αυξημένη στρατιωτική ετοιμότητα και διπλωματικές κινήσεις.

• Εκρηκτικές διενέξεις ταυτότητας: Τα νέα κράτη που πιθανώς θα προκύψουν θα στερούνται θεσμικής σταθερότητας, αντιμετωπίζοντας πιέσεις, πιθανές εμφύλιες συγκρούσεις και προβλήματα διεθνούς αναγνώρισης.

Συμπέρασμα

Η πιθανή διάλυση του Πακιστάν δεν αποτελεί απλώς ένα σενάριο γεωγραφικού ανασχηματισμού. Αντιθέτως, θα πρόκειται για έναν τεκτονικό σεισμό στην Ασία, με συνέπειες που θα επηρεάσουν τη Ρωσία, την Κίνα, τις ΗΠΑ, το Ιράν, το ΝΑΤΟ και συνολικά την ισορροπία στον Ινδικό Ωκεανό. Η διεθνής διπλωματία ίσως χρειαστεί να επανεφεύρει την αρχιτεκτονική ασφάλειας για ολόκληρη την περιφέρεια.

---