AfD και η Επόμενη Μέρα της Δημοκρατίας στη Γερμανία

Του Νίκου Πανόπουλου

Η απόφαση της γερμανικής Υπηρεσίας Εσωτερικών Πληροφοριών (BfV) να χαρακτηρίσει το κόμμα "Εναλλακτική για τη Γερμανία" (AfD) ως "εξτρεμιστικό" σηματοδοτεί μια ιστορική καμπή όχι μόνο για το γερμανικό πολιτικό σύστημα, αλλά και για τη δημοκρατική νομιμότητα στην Ευρώπη.

Τί σημαίνει ο χαρακτηρισμός "εξτρεμιστικό"
Η κατάταξη αυτή δίνει στις αρχές τη δυνατότητα:
- να παρακολουθούν στελέχη του κόμματος
- να επιστρατεύουν πληροφοριοδότες
- να υποκλέπτουν επικοινωνίες

Όλα αυτά σε ένα κόμμα που:
- Έλαβε 20,8% στις ομοσπονδιακές εκλογές, δεύτερο μετά τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU/CSU)
- Εκφράζει την αντίδραση μεγάλου μέρους της κοινωνίας σε ζητήματα όπως η μαζική μετανάστευση, η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, και η διάλυση των παραδοσιακών αξιών

Η διπλή όψη της "προστασίας της δημοκρατίας"
Οι υποστηρικτές της απόφασης θεωρούν ότι το κράτος δικαίου έχει υποχρέωση να αμυνθεί απέναντι σε "αντισυνταγματικές απειλές". Όμως:
- Ποια είναι η γραμμή ανάμεσα στον εξτρεμισμό και στη λαϊκή δυσαρέσκεια;
- Μπορεί ένα σύστημα να θεωρείται πραγματικά δημοκρατικό όταν θέτει υπό επιτήρηση δημοκρατικά εκλεγμένα κόμματα;

Οι πολιτικές συνέπειες
Η κίνηση αυτή:
- Ενισχύει το αίσθημα καταπίεσης στους ψηφοφόρους του AfD
- Μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση
- Δημιουργεί νομικό προηγούμενο για την καταστολή κάθε μη συστημικής φωνής

Η Ευρωπαϊκή διάσταση
Σε μια εποχή που κόμματα με "αντισυστημικό προφίλ" ενισχύονται σε Ιταλία, Γαλλία, Ολλανδία και Ελλάδα, η Γερμανία δείχνει τον δρόμο μιας πιο κατευθυνόμενης δημοκρατίας, όπου η "ορθή σκέψη" ρυθμίζεται από κρατικούς μηχανισμούς.

Συμπέρασμα
Αν η δημοκρατία στηρίζεται στον πλουραλισμό, τότε η ταξινόμηση της AfD ως "εξτρεμιστικής" — παρά την ευρεία λαϊκή υποστήριξη — ίσως αποκαλύπτει την κρίση του ίδιου του δημοκρατικού μοντέλου και όχι του εκλογικού σώματος.

Αυτό που τίθεται υπό αμφισβήτηση δεν είναι η AfD, αλλά το όριο ανοχής της φιλελεύθερης δημοκρατίας στον πλουραλισμό και τη διαφωνία.

---