Η Ραγδαία Μεταβολή της Κοινής Γνώμης στην Πολωνία για την Ουκρανία: Από την Αλληλεγγύη στη Δυσαρέσκεια

Του Νίκου Πανόπουλου.

Από το ξέσπασμα του πολέμου το 2022, η Πολωνία υπήρξε μία από τις πιο ένθερμες υποστηρίκτριες της Ουκρανίας — τόσο πολιτικά όσο και ανθρωπιστικά. Με εκατομμύρια Ουκρανούς πρόσφυγες να καταφθάνουν στη χώρα και με τεράστια στρατιωτική και οικονομική βοήθεια από τη Βαρσοβία, η Πολωνία θεωρήθηκε πυλώνας της ουκρανικής αντοχής. Ωστόσο, το 2024–2025, η κοινή γνώμη αλλάζει ραγδαία.

---

Από την αλληλεγγύη στην κόπωση

Η αρχική φιλοουκρανική διάθεση βασιζόταν σε ιστορικούς, πολιτισμικούς και γεωπολιτικούς δεσμούς, καθώς και στον κοινό φόβο απέναντι στη Ρωσία. Όμως, η παρατεταμένη διάρκεια του πολέμου, η οικονομική πίεση, και οι εντάσεις στις τοπικές κοινωνίες με πρόσφυγες έχουν προκαλέσει κύμα δυσφορίας.

Συμβολικά περιστατικά που αποτυπώνουν τη στροφή

Η πρόσφατη αποκαθήλωση της ουκρανικής σημαίας από το Δημαρχείο της Μπιάουα Ποντλάσκα σε συγκέντρωση του υπερεθνικιστή υποψήφιου προέδρου Γκρεγκόρζ Μπράουν, δεν ήταν μεμονωμένο γεγονός. Είναι συμπτωματικό μιας μετατόπισης που φέρνει στο προσκήνιο:

• Την κόπωση από την ανοιχτή φιλοξενία εκατομμυρίων Ουκρανών

• Την κοινωνική πίεση για προτεραιότητα στους Πολωνούς πολίτες

• Την πολιτικοποίηση του ζητήματος από δεξιούς και ακροδεξιούς σχηματισμούς

Οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες

Η Πολωνία αντιμετωπίζει πληθωρισμό, στεγαστική κρίση και κόπωση του συστήματος πρόνοιας. Πολλοί Πολωνοί θεωρούν πλέον ότι η κυβέρνηση προτάσσει τις ανάγκες των προσφύγων έναντι των εγχώριων αναγκών. Οι δημόσιες συγκρούσεις σε σχολεία, κέντρα υγείας και αγορά εργασίας οξύνουν τις αντιδράσεις.

Πολιτικές συνέπειες

Η αναδυόμενη δυσαρέσκεια δεν παραμένει στο κοινωνικό περιθώριο. Εκφράζεται όλο και περισσότερο μέσω κομμάτων ευρωσκεπτικιστικών, πατριωτικών και εθνοκεντρικών, τα οποία αμφισβητούν τη στρατηγική ευθυγράμμιση με το Κίεβο. Η Ουκρανία — από σύμμαχος ανάγκης — αρχίζει να εμφανίζεται ως βάρος για την εσωτερική σταθερότητα.

Συμπέρασμα

Η περίπτωση της Πολωνίας αποκαλύπτει τα όρια της αλληλεγγύης όταν η κρίση παρατείνεται και οι τοπικές κοινωνίες αισθάνονται πίεση. Το κλίμα φιλοξενίας μετατρέπεται σε σκεπτικισμό, και η ουκρανική παρουσία παύει να είναι αυτονόητα αποδεκτή. Το ερώτημα πλέον είναι αν αυτή η στροφή είναι αναστρέψιμη ή το προανάκρουσμα ευρύτερης αλλαγής πολιτικής κατεύθυνσης στην Ανατολική Ευρώπη.

---