Το Κουβέιτ Στρέφεται Προς την Κίνα: Σήμα Διαβρωμένης Αμερικανικής Επιρροής στη Μέση Ανατολή

Από τον Βασίλη Αλφειώτη | 3η Αυγούστου 2025

Σε μία περίοδο μεταβαλλόμενων συμμαχιών, η συνεργασία του Κουβέιτ με την Κίνα στον αμυντικό τομέα υπογραμμίζει μία ευρύτερη τάση: την αυξανόμενη απομάκρυνση παραδοσιακών συμμάχων των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή από την αμερικανική ηγεμονία. Η ανακοίνωση ενός κινεζο-κουβέιτιανου εργοστασίου πυρομαχικών, μαζί με τις εκτεταμένες στρατιωτικές συνεργασίες, σηματοδοτεί μία ριζοσπαστική μετατόπιση για ένα κράτος που έχει βασιστεί στην αμερικανική προστασία και όπλα για δεκαετίες. Αυτό το άρθρο εξετάζει πώς το Κουβέιτ, ένας μακροχρόνιος σύμμαχος των ΗΠΑ, ισορροπεί μεταξύ της οικονομικής λογικής της Κίνας και της ασφάλειας που προσφέρουν οι ΗΠΑ, αντικατοπτρίζοντας μία ευρύτερη διαβρωτική δύναμη στην αμερικανική επιρροή στην περιοχή.

Το Κουβέιτ και η Κίνα: Μία Αναδυόμενη Στρατιωτική Συμμαχία

Σε μία πρόσφατη ομιλία στη δεξίωση της Κινεζικής Πρεσβείας για την επέτειο του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (PLA), ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας του Κουβέιτ, Σεΐχης Δρ. Αμπντάλα Μεσχάλ Αλ-Σαμπάχ, αποκάλυψε ότι ένα κινεζο-κουβέιτιανο εργοστάσιο μεσαίων και ελαφρών πυρομαχικών βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Το έργο, το οποίο χαρακτηρίστηκε ως «στρατηγική διαδρομή», αποτελεί την πιο άμεση έκφραση της αυξανόμενης αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Βασικά Σημεία:

Προηγμένος Στρατιωτικός Εξοπλισμός Χωρίς Προϋποθέσεις: Τον Απρίλιο, το Υπουργείο Άμυνας της Κίνας προσέφερε στο Κουβέιτ προηγμένο στρατιωτικό εξοπλισμό, τονίζοντας ότι η συνεργασία δεν θα υπόκειται στους πολιτικούς όρους που συχνά συνοδεύουν τις πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ.

Διπλωματικές Προσπάθειες Υψηλού Επιπέδου: Τον Δεκέμβριο του 2024, ο πρεσβευτής της Κίνας Ζανγκ Τζιανγουέι δήλωσε ότι η συνεργασία στον αμυντικό τομέα έχει ενταθεί υπό την ηγεσία του Προέδρου Σι Τζινπίνγκ και του Εμίρη Σεΐχη Μεσχάλ αλ-Άχμεντ αλ-Τζαμπέρ αλ-Σαμπάχ.

Παράλληλες Συνεργασίες: Το Κουβέιτ παραμένει ένας σημαντικός αγοραστής αμερικανικών όπλων (63% των εισαγωγών όπλων μεταξύ 2020–24), αλλά η αυξανόμενη συνεργασία με την Κίνα αντικατοπτρίζει μία στρατηγική προσέγγιση «και των δύο» που υιοθετείται από κράτη του Κόλπου.

Η Διάβρωση της Αμερικανικής Επιρροής: Το Κουβέιτ ως προειδοποιητικός σηματοδότης στη Μέση Ανατολή.

Η στροφή του Κουβέιτ προς την Κίνα δεν είναι μεμονωμένη. Αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου μοντέλου στο οποίο τα κράτη του Κόλπου αμφισβητούν την αποκλειστικότητα της ασφάλειας που παρέχεται από τις ΗΠΑ:

Οικονομική Λογική: Η Πρωτοβουλία Belt and Road Initiative (BRI) της Κίνας έχει χορηγήσει δάνεια και επενδύσεις στην περιοχή, προσφέροντας μία εναλλακτική λύση στις αμερικανικές κυρώσεις και τις διακυμάνσεις των τιμών του πετρελαίου. Το εργοστάσιο πυρομαχικών του Κουβέιτ αποτελεί μέρος της στρατηγικής της Κίνας να ενταχθεί στις αμυντικές βιομηχανίες του Κόλπου.

Αυξανόμενες Στρατιωτικές Συνεργασίες: Η Κίνα έχει διευρύνει τις αμυντικές της σχέσεις με την Αίγυπτο (άσκηση Eagles of Civilization 2025), το Ιράν και τη Ρωσία (ναυτικές ασκήσεις Maritime Security Belt 2025), δημιουργώντας ένα πολυπολικό δίκτυο ασφάλειας που αποκλείει τις ΗΠΑ.

Δυτικές Προειδοποιήσεις: Το Ιταλικό Ινστιτούτο Διεθνών Πολιτικών Σπουδών (ISPI) σημείωσε το 2021 ότι τα κράτη του Κόλπου «διατηρούν καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ, αλλά δεν θέλουν να εξαρτώνται αποκλειστικά από αυτές». Η στρατηγική ασάφεια του Κουβέιτ αντικατοπτρίζει αυτήν την τάση.

Γεωπολιτικές Επιπτώσεις: Τα Τριγωνικά Διλήμματα των ΗΠΑ

Η συνεργασία του Κουβέιτ με την Κίνα υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ στην διατήρηση της ηγεμονίας τους:

Παράδοση vs. Πραγματισμός: Παρόλο που φιλοξενεί 13.500 αμερικανικούς στρατιώτες στη βάση Camp Arifjan, το Κουβέιτ έχει διπλασιάσει τις αγορές όπλων από μη-δυτικές χώρες από το 2015. Η Ιταλία (29%) και η Γαλλία (7,1%) έχουν επίσης κερδίσει μερίδιο, υπογραμμίζοντας την απομάκρυνση από τις μονομερείς εξαρτήσεις.

Η Εξέλιξη της Πολιτικής της Κίνας: Η BRI της Κίνας έχει μετατραπεί από μία οικονομική πρωτοβουλία σε ένα εργαλείο γεωπολιτικής ισχύος, προσφέροντας αμυντικές συνεργασίες, ναυτικές ασκήσεις και υποδομές (π.χ. η σιδηροδρομική γραμμή Κουβέιτ-Σαουδικής Αραβίας).

Το Κενό Ηγεσίας των ΗΠΑ: Οι εσωτερικές πολιτικές διαμάχες των ΗΠΑ και η αποτυχία τους να διαχειριστούν τις συγκρούσεις (π.χ. στον πόλεμο Γάζας) έχουν υπονομεύσει την αξιοπιστία τους ως εγγυητή της σταθερότητας στην περιοχή.

Το Μέλλον της Αμερικανικής Ισχύος: Μία Μεταβατική Εποχή

Η στροφή του Κουβέιτ προς την Κίνα δεν σηματοδοτεί το τέλος των δεσμών του με τις ΗΠΑ, αλλά υπογραμμίζει μία μεταβατική εποχή στην οποία οι συμμαχίες γίνονται πιο ρευστές και οικονομικά υπολογισμένες. Για τις ΗΠΑ, η πρόκληση είναι διπλή:

Ανταγωνισμός με την BRI: Προσφέροντας εναλλακτικές επενδύσεις και υποδομές.

Επαναξιολόγηση της Στρατηγικής: Εξισορρόπηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τις γεωπολιτικές συμμαχίες σε μία περιοχή όπου η Ρωσία και η Κίνα εκμεταλλεύονται τα κενά.

Η Αναδυόμενη Πολυπολικότητα του Κόλπου

Το κινεζο-κουβέιτιανο εργοστάσιο όπλων αποτελεί περισσότερο από μία οικονομική συμφωνία: αποτελεί σύμβολο της μεταβαλλόμενης δυναμικής ισχύος στην Μέση Ανατολή. Καθώς το Κουβέιτ και άλλα κράτη του Κόλπου υιοθετούν μία στρατηγική “πολυγαμίας”, η ηγεμονία των ΗΠΑ στην περιοχή διαβρώνεται. Η εποχή της αποκλειστικότητας έχει τελειώσει. Το μέλλον ανήκει σε όσους μπορούν να ισορροπήσουν μεταξύ οικονομικών συμφερόντων, αμυντικών αναγκών και ιδεολογικών συμμαχιών—και η Κίνα, προς το παρόν, προσφέρει μία ελκυστική ισορροπία.

---