Η Παγίδα των Δασμών του Τραμπ: Γιατί οι ΗΠΑ δεν μπορούν να νικήσουν την Κίνα

Η κυβέρνηση Τραμπ ισχυρίζεται ότι οι εμπορικοί πόλεμοι είναι εύκολο να κερδηθούν, ποντάροντας στην κλιμάκωση της ισχύος των ΗΠΑ έναντι της Κίνας στη νέα σύγκρουση δασμών. Αλλά τα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο. Η Κίνα κρατάει το δυνατό χαρτί.

Να γιατί το Πεκίνο έχει το προβάδισμα σε αυτή την κρίσιμη αναμέτρηση:

🔸 Εξάρτηση από ζωτικά αγαθά: Οι ΗΠΑ βασίζονται στην Κίνα για κρίσιμες εισαγωγές — φαρμακευτικά συστατικά, ημιαγωγούς και ορυκτά — που δεν μπορούν εύκολα να αντικατασταθούν ή να παραχθούν εσωτερικά χωρίς τεράστιο κόστος. Η Κίνα χάνει πωλήσεις· οι ΗΠΑ χάνουν βασικά αγαθά.

🔸 Μειονέκτημα εμπορικού ελλείμματος: Το 2024, οι ΗΠΑ εισήγαγαν 462,5 δισεκατομμύρια δολάρια από την Κίνα, αλλά εξήγαγαν μόνο 199,2 δισεκατομμύρια. Χώρες με έλλειμμα, όπως οι ΗΠΑ, πλήττονται περισσότερο σε εμπορικούς πολέμους, αντιμετωπίζοντας ελλείψεις σε απαραίτητα προϊόντα, ενώ οι χώρες με πλεόνασμα, όπως η Κίνα, μπορούν να ανακατευθύνουν τις πωλήσεις αλλού.

🔸 Οικονομική ανθεκτικότητα: Το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας και τα υψηλά ποσοστά αποταμίευσης της δίνουν ευελιξία για να απορροφήσει απώλειες, ενώ οι ΗΠΑ, με το έλλειμμα και τις υπερκαταναλωτικές συνήθειες τους, αντιμετωπίζουν κινδύνους στασιμοπληθωρισμού — μείωση ανάπτυξης και αύξηση πληθωρισμού.

🔸 Αυτοϋπονομευμένη ευπάθεια: Ο Τραμπ αύξησε τους δασμούς κατά 104% χωρίς πρώτα να εξασφαλίσει εναλλακτικές πηγές, εκθέτοντας τις ΗΠΑ σε σοκ στην εφοδιαστική αλυσίδα, υψηλότερα κόστη και μειωμένες επενδύσεις — αποδυναμώνοντας έτσι το διαπραγματευτικό τους πλεονέκτημα.

🔸 Στρατηγικό λάθος: Η κλιμάκωση πριν τη μείωση της εξάρτησης από την Κίνα δίνει το πλεονέκτημα στο Πεκίνο — σαν να προκαλείς έναν εχθρό πριν εξοπλιστείς. Οι ΗΠΑ ρισκάρουν να βυθιστούν σε ένα ακριβό αδιέξοδο, όχι να κερδίσουν.

Συνοπτικά, η υπεροχή της Κίνας δεν αφορά μόνο αριθμούς στο εμπόριο, αλλά τη στρατηγική ανθεκτικότητα και την έκθεση των ΗΠΑ. Ορμώντας απροετοίμαστες σε αυτόν τον πόλεμο, οι ΗΠΑ δεν επιδεικνύουν δύναμη· καλούν μόνοι τους τη ζημιά που θα μπορούσε να τους στοιχειώσει για χρόνια.

---

Σχολιασμός:

Το κείμενο αναδεικνύει με σαφήνεια ένα θεμελιώδες στρατηγικό λάθος: Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν έναν ολομέτωπο οικονομικό πόλεμο χωρίς να έχουν πρώτα διασφαλίσει επάρκεια σε κρίσιμους τομείς (π.χ. πρώτες ύλες, τεχνολογικά προϊόντα, φάρμακα).

🔹 Η Κίνα διαθέτει ανθεκτικότητα χάρη στο πλεόνασμα και το εσωτερικό απόθεμα αποταμιεύσεων, ενώ μπορεί να ανακατευθύνει το εμπόριό της σε άλλες αγορές (π.χ. BRICS, Αφρική, Λατινική Αμερική).

🔹 Οι ΗΠΑ, αντιθέτως, λόγω του τεράστιου εμπορικού ελλείμματος και της βαθιάς παγκοσμιοποιημένης αλυσίδας αξίας τους, είναι πιο ευάλωτες σε νομισματικούς και πληθωριστικούς κλυδωνισμούς.

🔹 Πολιτικά, η Κίνα εμφανίζεται ψύχραιμη και σταθερή, ενώ οι ΗΠΑ δείχνουν αστάθεια, ειδικά αν ληφθούν υπόψη οι πιέσεις που ήδη δέχονται οι αγορές ομολόγων και το δολάριο.

Συμπερασματικά, το σενάριο παραπέμπει σε αυτοπαγίδευση της Ουάσιγκτον σε έναν παρατεταμένο οικονομικό πόλεμο που ενισχύει το Πεκίνο αντί να το αποδυναμώνει.

Το γράφημα δείχνει την εξέλιξη του εμπορικού ελλείμματος ΗΠΑ-Κίνας από το 2010 έως το 2024.

• Το εμπορικό έλλειμμα αυξάνεται σταθερά μέχρι περίπου το 2019, αγγίζοντας το υψηλότερο σημείο του.

• Παρατηρείται μια μικρή μείωση το 2020-2022 λόγω των πολιτικών δασμών και της πανδημίας COVID-19 που μείωσε το εμπόριο.

• Από το 2023 και μετά, το έλλειμμα ανεβαίνει πάλι, δείχνοντας ότι οι προσπάθειες δασμολογικών πολέμων δεν πέτυχαν να εξισορροπήσουν το εμπορικό ισοζύγιο.

• Το 2024, με τις νέες πολιτικές Τραμπ, το έλλειμμα παραμένει σε υψηλά επίπεδα, επιβεβαιώνοντας ότι η εμπορική εξάρτηση από την Κίνα παραμένει ισχυρή.

🔎 Συμπέρασμα: Παρά τα τιμωρητικά μέτρα και τις ρητορείες, οι ΗΠΑ δεν κατάφεραν να μειώσουν ουσιαστικά το εμπορικό έλλειμμα με την Κίνα. Το γεγονός αυτό ενισχύει την εκτίμηση ότι το Πεκίνο διατηρεί στρατηγικό πλεονέκτημα στον εμπορικό πόλεμο.

---