Ο Αφοπλισμός της Χεζμπολάχ: Μια Προδοσία της Λιβανέζικης Κυριαρχίας.

η Επικίνδυνη Προειδοποίηση της Ιστορίας

Του Νίκου Πανόπουλου | 10ή Αυγούστου 2025

Η πρόταση των Ηνωμένων Πολιτειών για τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ, που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο του Λιβάνου, αποτελεί βήμα προς μια καταστροφή που η ιστορία έχει ήδη καταγράψει. Όπως υποστηρίζει ο ανεξάρτητος γεωπολιτικός αναλυτής Κεβόρκ Αλμασιάν, η απαίτηση για τον αφοπλισμό της σιιτικής πολιτοφυλακής — η οποία για χρόνια αποτελούσε το ἐσχατο εμπόδιο ενάντια στην ισραηλινή επιθετικότητα — απειλεί να μετατρέψει τον Λίβανο σε ένα αδύναμο προτεκτοράτο, εκτεθειμένο σε εξωτερική κατοχή και εσωτερική αποσταθεροποίηση. Μια ιστορική αναλογία με τον αφοπλισμό του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (του ΕΛΆΣ) το 1945, μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, φωτίζει τους κινδύνους αυτής της πολιτικής.

Η Λογική της Χεζμπολάχ: Μια Ανάγκη, Όχι Επιλογή

Η Χεζμπολάχ, συχνά αποκαλούμενη ως «κρατικός εχθρός» από τις δυτικές κυβερνήσεις, έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος του λιβανέζικου αμυντικοὐ βραχίονα έναντι του Ισραήλ . Όπως τονίζει ο Αλμασιάν, τέσσερις γεωπολιτικές πραγματικότητες δικαιολογούν την ύπαρξή της:

1. Η Αδιάλειπτη Επιθετικότητα του Ισραήλ: Παρά την ισραηλινο-λιβανέζικη συμφωνία κατάπαυσης πυρός του Νοεμβρίου 2024, το Ισραήλ συνεχίζει να βομβαρδίζει και να εισβάλλει στον Λίβανο, κατέχοντας 13 περιοχές στο νότο — οι οκτώ εκ των οποίων καταλήφθηκαν μετά την έναρξη της κατάπαυσης πυρός. Η Χεζμπολάχ, με τις εκστρατείες αντίστασης, αποτελεί τον μόνο αποτελεσματικό αντίβαρο.

2. Η Ανικανότητα του Λιβανέζικου Στρατού: Παρά τις εξουσίες που του έχουν δοθεί από τον ΟΗΕ, ο τακτικός στρατός έχει αποδειχθεί αναποτελεσματκός και απρόθυμος να αντιμετωπίσει τις ισραηλινές παραβιάσεις. Η εξάρτηση από διεθνείς διαμεσολαβήσεις, όπως η αποστολή UNIFIL¹, έχει αποτύχει να προστατεύσει την κυριαρχία του Λιβάνου.

3. Η Διείσδυση των Ξένων Δυνάμεων: Οι θεσμοί του Λιβάνου, ιδιαίτερα οι οικονομικοί και πολιτικοί, είναι παραλυμένοι από τον ξένο έλεγχο — κυρίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες — οι οποίες προωθούν συμφέροντα που συχνά υπονομεύουν την εθνική κυριαρχία.

4. Ο Ρόλος της Χεζμπολάχ ως Φρουρού: Για τις μειονότητες, όπως οι χριστιανοί Μαρονίτες και οι σιίτες, η Χεζμπολάχ αποτελεί την τελευταία γραμμή άμυνας ενάντια τόσο στον ισραηλινό επεκτατισμό όσο και από τους τζιχαντιστές εξτρεμιστές. Η τύχη της γειτονικής Συρίας — όπου η αποδυνάμωση του κράτους έφερε τον ISIS στην επιφάνεια — αποτελεί προειδοποίηση.

Ιστορική Αναλογία: Ο Αφοπλισμός του ΕΛΑΣ το 1945

Η απαίτηση για τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ ξυπνάει μνήμες από την καταστροφική απόφαση να αποστρατευτεί ο ΕΛΆΣ στην Ελλάδα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ΕΛἈΣ, μια δύναμη αντίστασης που πολέμησε τους ναζί, αναγκάστηκε να καταθέσει τα όπλα του υπό βρετανική και αμερικανική πίεση, με την υπόσχεση δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων. Το αποτέλεσμα; Η χώρα βυθίστηκε στον εμφύλιο πόλεμο, ενώ οι ξένες δυνάμεις επέβαλαν μια φιλοδυτική κυβέρνηση.

Η ομοιότητα είναι εύγλωττη:

• Εξωτερική Πίεση: Και οι δύο αφοπλισμοί προωθήθηκαν από δυτικές δυνάμεις, με το πρόσχημα της σταθερότητας, αλλά με την πραγματική ατζέντα της εξάλειψης αντιστάσεων που αμφισβητούσαν τις γεωπολιτικές τους προτιμήσεις.

• Εξασθένηση της Άμυνας: Η αποδυνάμωση του ΕΛΑΣ οδήγησε την Ελλάδα σε εμφύλιο πόλεμο και την ενσωμάτωσἠ της σε Νατοϊκές δομές για να αντιμετωπίσει “εξωτερικές απειλές”. Αντί για ειρήνη, ακολούθησε η βία. Ο Λίβανος, χωρίς την Χεζμπολάχ, θα αντιμετωπίσει ένα ανάλογο κενό ασφαλείας.

• Η Υποκρισία των Δυνάμεων Κατοχής: Όπως οι βρετανικές και αμερικανικές δυνάμεις δεν προστάτεψαν την Ελλάδα από τον εμφύλιο πόλεμο, έτσι και το Ισραήλ δεν πρόκειται να αποσυρθεί από τον Λίβανο αν η Χεζμπολάχ αφοπλιστεί. Η ισραηλινή κατοχή στο νότο — η οποία επεκτάθηκε μετά την κατάπαυση πυρός — αποδεικνύει την έλλειψη ειλικρίνειας.

Η Παραβίαση της Λιβανέζικης Κυριαρχίας

Η πρόταση των ΗΠΑ για αφοπλισμό δεν είναι απλώς μια στρατιωτική στρατηγική αλλά μια παραβίαση της κυριαρχίας. Όπως τονίζει ο Αλμασιάν, η Χεζμπολάχ είναι η μόνη λιβανέζικη δύναμη που έχει αντισταθεί αποτελεσματικά τόσο στον ισραηλινό επεκτατισμό όσο και στους τζιχαντιστές. Η απαίτηση για τον αφοπλισμό της, ενώ το Ισραήλ παραβιάζει ατιμώρητα την κυριαρχία του Λιβάνου, αποτελεί ύβρη για την εθνική αξιοπρέπεια.

Η ιστορία του ΕΛΑΣ διδάσκει ότι οι ένοπλες ομάδες αντίστασης δεν δημιουργούνται σε κενό. Απορρέουν από την αποτυχία των επίσημων κρατών να προστατεύσουν τους πολίτες τους. Η Χεζμπολάχ, όπως ο ΕΛΑΣ, είναι ένα προϊόν της μακροχρόνιας αποτυχίας του Λιβάνου να διασφαλίσει την κυριαρχία του. Ο αφοπλισμός της χωρίς την επίλυση των βαθύτερων αιτίων της ύπαρξής της — την ισραηλινή επιθετικότητα και την παραλυτική εξάρτηση από ξένες δυνάμεις — θα καταστρέψει τον τελευταίο προμαχώνα της χώρας.

Συμπέρασμα: Η Ιστορία Δεν Πρέπει να Επαναληφθεί

Η απαίτηση για τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ είναι μια επικίνδυνη πρόταση. Όπως η Ελλάδα μετά τον ΕΛΑΣ, ο Λίβανος θα βρεθεί χωρίς άμυνα, χωρίς κυριαρχία και χωρίς ελπίδα. Η διεθνής κοινότητα, που υποκρίνεται ότι προωθεί τη σταθερότητα, πρέπει να αναγνωρίσει μια απλή αλήθεια: Η Χεζμπολάχ δεν είναι το πρόβλημα, αλλά το σύμπτωμα μιας αποτυχημένης διεθνούς τάξης που ανέχεται την κατοχή και τις ωμότητες του Ισραήλ.

Η πρόταση των ΗΠΑ πρέπει να απορριφθεί. Η εναλλακτική λύση — ένας αφοπλισμένος, ευάλωτος Λίβανος — θα έχει τραγική κατάληξη για το λαό του Λιβάνου.

1. Η United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL) είναι μια ειρηνευτική αποστολή των Ηνωμένων Εθνών, η οποία δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 1978 με το ψήφισμα 425 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

• Η UNIFIL αναπτυχθηκε μετά την πρώτη ισραηλινή εισβολή στον Λίβανο (1978). Η αποστολή της επεκτάθηκε και τροποποιήθηκε πολλές φορές, ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο του 2006 μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ.

• Η UNIFIL παραμένει κρίσιμη για τη σταθερότητα στην περιοχή, αν και έχει επικριθεί για τους περιορισμούς της ενόψει των συνεχιζόμενων ισραηλινών παραβιάσεων της λιβανέζικης κυριαρχίας.

---