Η νέα στρατηγική ΤΝ των ΗΠΑ στοχεύει να προωθήσει το ανοιχτό λογισμικό στο εσωτερικό και το κλειστό στο εξωτερικό

Jul 27, 2025

Illustration: Chen Xia/GT

Της Λι Γιαν
Δημοσιεύτηκε: 25 Ιουλίου 2025, 22:37

Την Τετάρτη, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δημοσίευσε το AI Action Plan, ένα στρατηγικό έγγραφο που αποσκοπεί να εξασφαλίσει την πρωτοκαθεδρία της χώρας σε αυτό που αποκαλεί «μια μάχη που θα καθορίσει τον 21ο αιώνα». Το σχέδιο περιλαμβάνει περισσότερες από 90 συγκεκριμένες συστάσεις, που καλύπτουν την τεχνολογική καινοτομία, την ανάπτυξη εφαρμογών και τη θέσπιση διεθνών κανόνων για την ΤΝ.
Πολλοί παρατηρητές το θεωρούν ως την πιο σημαντική μέχρι στιγμής πολιτική πρωτοβουλία της τρέχουσας κυβέρνησης στον τομέα της ΤΝ — μία πρωτοβουλία που μπορεί να αναδιαμορφώσει το παγκόσμιο οικονομικό και πολιτικό τοπίο.
Στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής των ΗΠΑ για την ΤΝ, το AI Action Plan είναι «φανερό σχέδιο με κρυφή ατζέντα».

Γιατί χαρακτηρίζεται «φανερό σχέδιο»;

Πρώτον, η σύνταξη της έκθεσης ακολούθησε μια εξαιρετικά δημόσια διαδικασία.
Όταν η κυβέρνηση Τραμπ ανέλαβε την εξουσία, κληρονόμησε την αυξανόμενη ανησυχία που είχε προκαλέσει η διεθνής επιτυχία της DeepSeek. Υπό την πίεση του επείγοντος, η Ουάσινγκτον ξεκίνησε την αναθεώρηση της πολιτικής ΤΝ.
Για να «συγκεντρώσει συλλογική σοφία», η κυβέρνηση προσκάλεσε προτάσεις και σχόλια από το κοινό.
Ειδικοί, think tanks και τεχνολογικοί κολοσσοί συμμετείχαν στη διαδικασία, και τον Απρίλιο η κυβέρνηση δημοσίευσε πάνω από 10.000 δημόσια σχόλια που έλαβε. Στόχος ήταν να προετοιμαστεί η κοινή γνώμη για τη νέα πολιτική και να δημιουργηθεί εγχώρια συναίνεση για την προσαρμογή της πολιτικής ΤΝ. Παράλληλα, επεδίωξαν να «δοκιμάσουν το έδαφος» πριν την τελική διαμόρφωση.

Δεύτερον, πολύ πριν από την επίσημη ανακοίνωση, οι ΗΠΑ είχαν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν στην πράξη τη στρατηγική τους για την ΤΝ.
Η Ουάσινγκτον επιταχύνει τις προσπάθειες να διαμορφώσει και να ηγηθεί του παγκόσμιου οικοσυστήματος ΤΝ. Το σχέδιο είναι ξεκάθαρο:

Από τη μία, οι ΗΠΑ προσπαθούν να χαλαρώσουν κάποιους περιορισμούς στα μικροτσίπ για να εξασφαλίσουν επενδυτικές και εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες — αξιοποιώντας την τεχνολογική τους υπεροχή για να κατακτήσουν αγορές.
Από την άλλη, μέσω της Stargate Initiative, επεκτείνουν τις υποδομές και την παρουσία τους στην ΤΝ παγκοσμίως.
Με αυτή την έννοια, το AI Action Plan είναι περισσότερο «τελική επίσημη ανακοίνωση» παρά νέα στρατηγική.

Ποιες είναι οι «κρυφές ατζέντες»;

Πέρα από τις προβλεπόμενες αναφορές στην ανάπτυξη της ΤΝ, υπάρχουν ορισμένα σχετικά “νέα” στοιχεία που αξίζουν προσοχής.
Για παράδειγμα, προτείνεται η αναθεώρηση των οδηγιών για τις κρατικές προμήθειες, ώστε η κυβέρνηση να συνεργάζεται μόνο με προγραμματιστές μεγάλων γλωσσικών μοντέλων που διασφαλίζουν ότι τα συστήματά τους είναι αντικειμενικά και απαλλαγμένα από ιδεολογικές προκαταλήψεις, ενώ την ίδια στιγμή αξιολογεί αν τα κινεζικά μοντέλα υπόκεινται στη λεγόμενη «λογοκρισία» του κινεζικού κράτους.
Αυτό αποτελεί κλασική τακτική αντιπερισπασμού και μετατόπισης ευθυνών.

Το πλαίσιο είναι ενδεικτικό: Το chatbot Grok δέχτηκε πρόσφατα απαγορεύσεις σε ορισμένες χώρες λόγω ρατσιστικού και πολιτικά προκλητικού περιεχομένου, ακόμη και προσβολών σε ξένους ηγέτες.
Αυτές οι διαμάχες πλήττουν την ατζέντα απορρύθμισης της ΤΝ από την κυβέρνηση Τραμπ και επιβραδύνουν την παγκόσμια προώθηση των αμερικανικών μοντέλων ΤΝ.
Σε αυτό το πλαίσιο, το AI Action Plan υιοθετεί το αφήγημα περί «αξιών στην ΤΝ».

Ένα άλλο παράδειγμα: στα χαρτιά, το σχέδιο εμφανίζεται υπέρ της ανοιχτής πρόσβασης στα μοντέλα και τα βάρη (weights), υποτίθεται ότι προωθεί τη διαφάνεια.
Στην πράξη, όμως, οι κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες – όπως Meta και OpenAI – διστάζουν να ανοίξουν τον κώδικά τους, επικαλούμενες τον κίνδυνο «να τις φτάσουν οι ξένοι ανταγωνιστές».
Με μια προσεκτική ματιά, φαίνεται ότι η προώθηση του ανοιχτού κώδικα δεν στοχεύει στο παγκόσμιο οικοσύστημα, αλλά σχεδιάστηκε για να ενισχύσει την πρόσβαση σε υπολογιστική ισχύ για εγχώριες startups και πανεπιστήμια και για να ενθαρρύνει την υιοθέτηση open-source μοντέλων από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις εντός των ΗΠΑ.

Συμπέρασμα

Στο μέλλον, το οικοσύστημα της τεχνολογίας ΤΝ στις ΗΠΑ θα ακολουθήσει μια πιο “πραγματιστική” στρατηγική: open source στο εσωτερικό και closed source στο εξωτερικό, ώστε να διατηρήσουν την τεχνολογική τους πρωτοκαθεδρία.
Ωστόσο, άλλο το σχέδιο και άλλο η υλοποίηση. Το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από πολλούς εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες. Μόνο ο χρόνος θα δείξει πώς θα εξελιχθεί.

Η συγγραφέας είναι διευθύντρια του Ινστιτούτου Μελετών Επιστήμης-Τεχνολογίας και Κυβερνοασφάλειας στο China Institutes of Contemporary International Relations.
opinion@globaltimes.com.cn