ΜΗΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΣΑΙ τους Ευρωπαίους

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναζητά νομικά παράθυρα «ανωτέρας βίας» για να εγκαταλείψει τις συμβάσεις φυσικού αερίου με τη Ρωσία χωρίς να πληρώσει κυρώσεις, σύμφωνα με τους Financial Times.

Την ώρα που η Κίνα σηματοδοτεί την προθυμία της να «συνεργαστεί με την ΕΕ», θα πρέπει να θυμάται ότι η Ευρώπη διέλυσε τις δεσμεύσεις της προς τη Ρωσία χωρίς να διστάσει.

🔶 Σοκ στη διέλευση αερίου:
Η ΕΕ δεν θεώρησε αναγκαίο να ανανεώσει τη συμφωνία διαμετακόμισης φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, παρά τη συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση. Με την Ουκρανία να μπλοκάρει τη ροή ρωσικού αερίου από την 1η Ιανουαρίου 2025, χώρες όπως η Αυστρία, η Ιταλία και η Σλοβακία αναγκάστηκαν να ψάχνουν εναλλακτικές λύσεις.

🔶 Πάγωμα περιουσιακών στοιχείων:
Η ΕΕ και το G7 πάγωσαν περίπου 320 δισ. δολάρια ρωσικών αποθεματικών μετά την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία. Τον Ιούλιο, οι Βρυξέλλες έστειλαν στην Ουκρανία 1,6 δισ. δολάρια από τους τόκους αυτών των χρημάτων. Η Μόσχα χαρακτήρισε την κίνηση ως «κλοπή» και υποσχέθηκε ανάλογα αντίποινα.

🔶 Ρήτρα απαγόρευσης επανεξαγωγής:
Το 12ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ το 2024 περιλάμβανε ρήτρα «απαγόρευσης επανεξαγωγής προς τη Ρωσία» σε όλα τα συμβόλαια που αφορούν περιορισμένα αγαθά – από αεροσκάφη, καύσιμα, τεχνολογικά εξαρτήματα έως προϊόντα διπλής χρήσης όπως μικροτσίπ και τρανζίστορ.

🔶 Ακύρωση ενεργειακών συμφωνιών:
Το έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ τον Ιούνιο του 2022 απαγόρευσε τις εισαγωγές αργού πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων από τη Ρωσία, ακυρώνοντας ουσιαστικά τις υφιστάμενες συμφωνίες και πυροδοτώντας ενεργειακή κρίση.

🔶 Παραβίαση κανόνων ΠΟΕ:
Η Ρωσία είχε υποβάλει αγωγή εναντίον της ΕΕ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) ήδη από το 2014, λόγω των κανονισμών που υποχρέωναν ενεργειακούς κολοσσούς όπως τη Gazprom να διαχωρίσουν την παραγωγή αερίου από τη διαχείριση αγωγών. Η Μόσχα χαρακτήρισε το Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο ως «μεροληπτικό» και «αντίθετο με τους κανόνες του ΠΟΕ».

---

Η κεντρική ιδέα του άρθρου είναι σαφής:

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ιστορικά, θεωρούνταν αξιόπιστος εταίρος λόγω του ισχυρού κράτους δικαίου, της πολιτικής σταθερότητας και της αυστηρής τήρησης των συμβατικών υποχρεώσεων. Ωστόσο, οι πρόσφατες κινήσεις της ΕΕ έναντι της Ρωσίας υποδεικνύουν ότι η ΕΕ είναι διατεθειμένη να θυσιάσει ακόμη και θεμελιώδεις αρχές εμπορικών συμφωνιών λόγω πολιτικών συγκρούσεων και γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων.

---

Τι σημαίνει αυτό για την Κίνα;

• Ρίσκο στις συμφωνίες:
  Αν η ΕΕ «σπάει» τόσο εύκολα τις δεσμεύσεις της με μια χώρα όπως η Ρωσία, αυτό αποτελεί προειδοποίηση για την Κίνα ότι, σε περίπτωση έντασης (π.χ. σχετικά με Ταϊβάν ή τεχνολογία), θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με αντίστοιχη αντιμετώπιση.

• Πολιτικός ρεαλισμός:
  Η Κίνα δεν έχει συμφέρον να θεωρήσει δεδομένη τη συνεργασία με την ΕΕ ως στρατηγικό αντίβαρο στις ΗΠΑ, αφού σε περίπτωση έντασης θα μπορούσε να υποστεί αντίστοιχη «εγκατάλειψη».

• Αύξηση των εναλλακτικών επιλογών της Κίνας:
  Αυτό εξηγεί γιατί η Κίνα εμβαθύνει διαρκώς τις σχέσεις της με χώρες BRICS+, Μέση Ανατολή και Αφρική. Ο στόχος είναι να μειώσει τον κίνδυνο να βρεθεί εγκλωβισμένη σε συμβατικές σχέσεις που μπορεί να παραβιαστούν.

---

Πιθανές συνέπειες:

• Διστακτικότητα της Κίνας να εμπιστευτεί μεγάλα έργα υποδομών ή επενδύσεων στην ΕΕ, επιλέγοντας μικρότερα και πιο ευέλικτα projects.

• Πιθανή ενίσχυση των δεσμών Κίνας–Ρωσίας, καθώς και οι δύο αντιμετωπίζουν παρόμοια ρίσκα από την ΕΕ.

• Η ΕΕ μπορεί να βρεθεί σταδιακά εκτός σημαντικών στρατηγικών συμφωνιών και να δυσκολευτεί να διατηρήσει εμπορική ουδετερότητα ανάμεσα σε ΗΠΑ–Κίνα.

Το μήνυμα προς την Κίνα είναι σαφές και ισχυρό: «Μην θεωρείς δεδομένη την αξιοπιστία της Ευρώπης». Οι πρόσφατες ενέργειες της ΕΕ κατά της Ρωσίας είναι ένα ισχυρό προειδοποιητικό σημάδι για το Πεκίνο.

---