Κρίσιμη αλλαγή για το πυρηνικό πρόγραμμα: Το Ιράν θέλει συμφωνία με τις ΗΠΑ

Geopolitics-News.gr | Ανάλυση

Σε μια αιφνιδιαστική αλλά καθόλου αμελητέα στροφή, το Ιράν δήλωσε έτοιμο να αποδεσμευτεί από τα αποθέματα υψηλά εμπλουτισμένου ουρανίου, υπό την προϋπόθεση ότι θα αρθούν οι δυτικές κυρώσεις. Η δήλωση έγινε από τον Αλί Σαμχανί, στενό σύμβουλο του Ανώτατου Ηγέτη Αγιατολάχ Χαμενεΐ, σε συνέντευξή του στο αμερικανικό δίκτυο NBC.

Οδός συμφωνίας στου αδιέξοδο

"Το Ιράν είναι έτοιμο να εγκαταλείψει τα αποθέματα υψηλού εμπλουτισμού," δήλωσε ο Σαμχανί, προσθέτοντας ωστόσο ότι η Τεχεράνη θα πρέπει να διατηρήσει το δικαίωμα να εμπλουτίζει ουράνιο σε χαμηλά επίπεδα για ειρηνική χρήση — κυρίως για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ιατρικούς σκοπούς.

Η προσέγγιση αυτή αποτελεί σημαντική διπλωματική στροφή από τη γραμμή αδιαλλαξίας που ακολούθησε η Ισλαμική Δημοκρατία τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία JCPOA το 2018 υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.

Γεωπολιτικά σημασίες

Η δήλωση αυτή έρχεται λίγο μετά την ορκωμοσία του νέου Ιρανού προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν, ο οποίος, παρότι δεν αποκλίνει από τη σκληρή γραμμή περί «μη συναλλαγής της εθνικής αξιοπρέπειας», φαίνεται να επιτρέπει πιο ευέλικτα σήματα από το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας.

Το άνοιγμα αυτό συμπίπτει επίσης με την πίεση της κινεζικής διπλωματίας για αποκλιμάκωση στην περιοχή του Περσικού Κόλπου, καθώς και με την ανάγκη της Τεχεράνης για οικονομική ανάσα μετά από χρόνια κυρώσεων και πληθωριστικών πιέσεων.

Τι αναμένει;

Αν η Δύση ανταποκριθεί θετικά, θα μπορούσε να αναθερμανθεί το πλαίσιο για μια νέα, πιο ισορροπημένη πυρηνική συμφωνία. Η Τεχεράνη φαίνεται διατεθειμένη να δώσει διαβεβαιώσεις για μη στρατιωτική χρήση του προγράμματος, αλλά δεν θα εγκαταλείψει το σύμβολο κυριαρχίας που αντιπροσωπεύει η πυρηνική τεχνογνωσία.

Η πραγματική δοκιμασία όμως θα είναι η στάση των ΗΠΑ, ειδικά εν μέσω της προεκλογικής πόλωσης και με τον Ντόναλντ Τραμπ να υιοθετεί σκληρή ρητορική έναντι του Ιράν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα πιθανότατα θα υποστηρίξουν οποιοδήποτε πλαίσιο αποκλιμάκωσης.

Συμπέρασμα

Η νέα δήλωση του Σαμχανί είναι ένα στρατηγικό σινιάλο προς τη Δύση: το Ιράν δεν ζητά πλήρη εξομάλυνση, αλλά αμοιβαίες υποχωρήσεις. Εάν υπάρξει διπλωματικό παράθυρο, το 2025 ίσως αποδειχθεί έτος καμπής για τις πυρηνικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή.

---