Ιστορική Αναδρομή της Διακήρυξης Μπάλφουρ: Η Ρόλος των Ρότσιλντ και οι Επιπτώσεις

Geopolitics News | 2α Αυγούστου 2025

Περίληψη: Η Διακήρυξη Μπάλφουρ (2 Νοεμβρίου 1917) ήταν μια επιστολή-ορόσημο από τον Άρθουρ Μπάλφουρ, Υπουργό Εξωτερικών της Βρετανίας, προς τον Λόρδο Λάιονελ Γουόλτερ Ρότσιλντ, εκφράζοντας την υποστήριξη της βρετανικής κυβέρνησης για την "εγκαθίδρυση στην Παλαιστίνη ενός εθνικού σπιτιού για τον εβραϊκό λαό." Παρά τις εγγυήσεις για τα "αστικά και θρησκευτικά δικαιώματα των υπαρχουσών μη εβραϊκών κοινοτήτων," παραμέλησε τα πολιτικά δικαιώματα των Παλαιστινίων. Η ιστορία της Διακήρυξης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη σιωνιστική κίνηση, τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Βρετανίας και τις οικονομικές/διπλωματικές επιρροές της οικογένειας Ρότσιλντ.

Βασικοί Παίκτες και Συντελεστές:

Άρθουρ Μπάλφουρ: Ο συντάκτης της Διακήρυξης. Ένας εξέχων πολιτικός που υποστήριζε σιωνιστικά αιτήματα εντός της βρετανικής κυβέρνησης.

Χάιμ Βάισμαν: Ο σιωνιστής ηγέτης που διαμόρφωσε σημαντικά το περιεχόμενο της Διακήρυξης.

Λόρδος Λάιονελ Γουόλτερ Ρότσιλντ (2ος Βαρώνος Ρότσιλντ): Ο αποδέκτης της Διακήρυξης. Η οικογένειά του διαδραμάτισε σημαντικό οικονομικό και διπλωματικό ρόλο.

Οικογένεια Ρότσιλντ: Η πανίσχυρη τραπεζική δυναστεία, με σημαντικές διασυνδέσεις στην Ευρώπη.

Πλούτος και Επιρροή: Έλεγχαν μεγάλες τράπεζες στο Λονδίνο, Παρίσι, Βιέννη, Νάπολη, χρηματοδοτώντας κυβερνήσεις και πολέμους. Είχαν άμεση πρόσβαση σε κορυφαίους Βρετανούς ηγέτες όπως ο Πρωθυπουργός Ντέιβιντ Λόυντ Τζορτζ και ο Μπάλφουρ.

Πρόδρομος Σιωνισμός: Μέλη όπως ο Βαρώνος Εдмούντ ντε Ρότσιλντ χρηματοδότησαν σημαντικά τα πρώτα εβραϊκά εποικιστικά εγχειρήματα στην Οθωμανική Παλαιστίνη στα τέλη του 19ου αιώνα. Χρησιμοποίησαν τον πλούτο τους για την αγορά γης (συχνά από απόντες ιδιοκτήτες, οδηγώντας σε εκτόπισμο Παλαιστινίων γεωργών) και την ίδρυση αγροτικών αποικιών, θέτοντας τα θεμέλια για το σιωνιστικό έργο.

Λόμπι και Διπλωματία: Ο Λόρδος Γουόλτερ Ρότσιλντ ήταν μια σημαντική σιωνιστική φωνή στο Ηνωμένο Βασίλειο, ασκώντας λόμπι υπέρ της εβραϊκής εγκατάστασης στην Παλαιστίνη. Η οικογένειά του ήταν κρίσιμη για τη σύνδεση του σιωνιστικού κινήματος με τις βρετανικές ελίτ.

Στρατηγικά Κίνητρα και Συμφέροντα:

Βρετανικά Συμφέροντα:

Γεωπολιτική Επιρροή: Η Βρετανία ήθελε να εξασφαλίσει επιρροή στη Μέση Ανατολή εν μέσω του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και της κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Διακήρυξη ήταν ένα μέσο για την επίτευξη αυτού του στόχου.

Υποστήριξη στον Πόλεμο: Η Βρετανία πίστευε ότι η σιωνιστική υποστήριξη (ιδίως στις ΗΠΑ) θα μπορούσε να ενισχύσει οικονομικά και πολιτικά την πολεμική της προσπάθεια.

Σιωνιστικά Συμφέροντα:

Εθνικό Σπίτι: Η Διακήρυξη ήταν μια σημαντική διπλωματική νίκη για το σιωνιστικό κίνημα, προσφέροντας διεθνή νομιμοποίηση για την ιδέα ενός εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη. Οι ηγέτες όπως ο Βάισμαν είδαν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν το όραμά τους.

Ρόλος των Ρότσιλντ:

Χρηματοδότες και Οραματιστές: Η οικογένεια χρηματοδότησε πρακτικά βήματα προς τον εποικισμό, που θεωρούσαν τόσο φιλανθρωπικό όσο και σύμφωνο με τις ευρύτερες στρατηγικές τους.

Διασυνδέσεις και Λόμπι: Η πρόσβασή τους στην ελίτ της Βρετανίας (Λόυντ Τζορτζ, Μπάλφουρ) και η θέση τους ως ηγετικής εβραϊκής οικογένειας τους έκαναν κρίσιμους διαμεσολαβητές μεταξύ της σιωνιστικής κίνησης και της βρετανικής εξουσίας.

Διπλωματικός Δίαυλος: Ο Λόρδος Γουόλτερ Ρότσιλντ έδωσε στην κυβέρνηση έναν αξιόπιστο δίαυλο προς την σιωνιστική ηγεσία.

Χρονολογία και Επιπτώσεις:

Έκδοση (2 Νοεμβρίου 1917): Η Διακήρυξη εκδόθηκε.

Μετά τον Πόλεμο (1918-1923): Η Βρετανία κατέλαβε την Παλαιστίνη ως Κυρίαρχη Δύναμη (Εντολή) μετά τον πόλεμο, σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης των Σεβρών (1920) και την Ιδρυτική Διακήρυξη της Κοινωνίας των Εθνών (1919).

Μετανάστευση και Εποικισμός: Η βρετανική κυβέρνηση ενθάρρυνε τη μαζική εβραϊκή μετανάστευση στην Παλαιστίνη. Η περίοδος είδε σημαντική αύξηση του εβραϊκού πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων προσφύγων από την Ευρώπη.

Παλαιστινιακή Απάντηση: Οι Παλαιστίνιοι αντιτάθηκαν στην ξένη κυριαρχία και τον εποικισμό, αντιμετωπίζοντας εκτοπίσεις, απώλεια γης και πολιτική περιθωριοποίηση. Η Διακήρυξη δεν προσέφερε καμία πολιτική προστασία στους μη-Εβραίους, που αποτελούσαν την πλειοψηφία.

Δημογραφική Αλλαγή: Η συνεχιζόμενη μετανάστευση και η φυσική αύξηση του εβραϊκού πληθυσμού άλλαξε δραματικά το δημογραφικό ισοζύγιο.

Ένταση και Σύγκρουση: Οι βρετανικές πολιτικές και η αυξανόμενη εβραϊκή μετανάστευση οδήγησαν σε αυξανόμενη ένταση μεταξύ εβραϊκών και αραβικών κοινοτήτων, που τελικά οδήγησαν στον πόλεμο του 1948 και τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ.

Αναθεώρηση του Ρόλου των Ρότσιλντ:

Πραγματικότητα: Η οικογένεια Ρότσιλντ ήταν σημαντικοί χρηματοδότες, υποστηρικτές και διαμεσολαβητές για το σιωνιστικό έργο. Οι χρηματοδοτικές τους δωρεές ήταν απαραίτητες για την πρώτη φάση εποικισμού. Οι πολιτικές και οικονομικές τους διασυνδέσεις τους έδωσαν πρόσβαση στην ελίτ της βρετανικής κυβέρνησης. Ο Λόρδος Γουόλτερ Ρότσιλντ ήταν ο αποδέκτης της Διακήρυξης, τονίζοντας τη θέση τους ως ηγετικής εβραϊκής φωνής.

Υπερβολή: Η θεώρηση του ρόλου τους ως αρχιτέκτονες του κράτους του Ισραήλ είναι υπερβολική. Η Διακήρυξη ήταν πρωτίστως έργο της βρετανικής κυβέρνησης, που εκφράστηκε από τον Μπάλφουρ και διαμορφώθηκε από σιωνιστές ηγέτες όπως ο Βάισμαν. Οι Ρότσιλντ ήταν κρίσιμοι ενδιαφερόμενοοι και υποστηρικτές, αλλά δεν ήταν οι μόνοι ή οι πρωταρχικοί συντάκτες. Το βρετανικό συμφέρον για τη γεωπολιτική επιρροή ήταν εξίσου, αν όχι το ισχυρότερο κίνητρο.

Συμπέρασμα:

Η Διακήρυξη Μπάλφουρ ήταν ένα καταλυτικό γεγονός που προέκυψε από τη σύγκλιση των σιωνιστικών φιλοδοξιών και των γεωπολιτικών στόχων της Βρετανίας κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Η οικογένεια Ρότσιλντ, χρησιμοποιώντας τον τεράστιο πλούτο της, τις διεθνείς διασυνδέσεις της και τις πρώτες χρηματοδοτήσεις της, έπαιξε έναν κρίσιμο ρόλο ως χρηματοδότης, υποστηρικτής και διαμεσολαβητής μεταξύ του σιωνιστικού κινήματος και των βρετανικών ελίτ. Ωστόσο, η Διακήρυξη ήταν πρωτίστως έργο της βρετανικής κυβέρνησης. Η υποστήριξη των Ρότσιλντ, μαζί με την ευρύτερη σιωνιστική κινητοποίηση, βοήθησε να κάνει δυνατή την έκδοση της Διακήρυξης. Οι συνέπειές της ήταν τεράστιες: η μαζική εβραϊκή μετανάστευση, η απώλεια γης των Παλαιστινίων, η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ και η διαρκής σύγκρουση στην περιοχή. Η Διακήρυξη παραμένει μια βασική πράξη στην ιστορία της σύγχρονης Μέσης Ανατολής, με τους Ρότσιλντ να αποτελούν σημαντικό, αλλά όχι αποκλειστικό, μέρος της προέλευσής της.

---