Ισραηλινό Λογισμικό Κατασκοπείας: Η Αόρατη Απειλή Που Μετατρέπει τις Δημοκρατίες σε Αστυνομικά Κράτη

Το Σκάνδαλο Pegasus στην Ελλάδα και η Global Βιομηχανία Παρακολούθησης

Του Νίκου Πανόπουλου | 9η Αυγούστου 2025

Εισαγωγή: Το Σκάνδαλο Που Συνεχίζει να Σείει τη Δημοκρατία

Τον Ιούλιο του 2021, η διεθνής κοινότητα συγκλονίστηκε από αποκαλύψεις που έφεραν στο φως τη μαζική χρήση του λογισμικού κατασκοπείας Pegasus, το οποίο αναπτύχθηκε από την ισραηλινή εταιρεία NSO Group. Στην Ελλάδα, η υπόθεση έλαβε διαστάσεις εθνικού σκανδάλου, όταν αποκαλύφθηκε ότι το λογισμικό είχε χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση πολιτικών, δημοσιογράφων και ακτιβιστών. Πρόκειται όμως για ένα μόνο κομμάτι ενός πολύ μεγαλύτερου παζλ: μια ολόκληρη βιομηχανία ψηφιακών εργαλείων πληροφοριών, η οποία φέρνει στο προσκήνιο ερωτήματα για την ελευθερία, το απόρρητο και τη δημόσια ασφάλεια.

Η Ισραηλινή Αυτοκρατορία του Ψηφιακού Κατασκοπευτικού Λογισμικού

Η έρευνα του «¡Do Not Panic! News» αποκαλύπτει ένα τεράστιο οικοσύστημα εταιρειών, οι οποίες δραστηριοποιούνται στον χώρο των ψηφιακών εργαλείων πληροφοριών. Στελεχωμένες κυρίως από πρώην αξιωματικούς της Μονάδας 8200 (της ελίτ μονάδας ηλεκτρονικού πολέμου του Ισραήλ), αυτές οι εταιρείες έχουν δημιουργήσει ένα ευρύ φάσμα εργαλείων, τα οποία χρησιμοποιούνται από κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ των σημαντικότερων:

1. Pegasus & Candiru: Το λογισμικό κατασκοπείας για smartphones της NSO Group και της Candiru, το οποίο μπορεί να παρακολουθεί μηνύματα, να καταγράφει κλήσεις και να ενεργοποιεί τις κάμερες/μικρόφωνα των συσκευών.

2. Cytrox & Intellexa: Εργαλεία απομακρυσμένης παραβίασης (hacking), τα οποία δημιουργήθηκαν από τον πρώην ανώτερο διοικητή της Μονάδας 8200, Tal Dilian.

3. Paragon Solutions: Ένα βοηθητικό πρόγραμμα εξαγωγής δεδομένων από εφαρμογές μηνυμάτων και email, το οποίο χρησιμοποιείται από την ιταλική κυβέρνηση.

4. Cellebrite: Δημιουργός της συσκευής Universal Forensic Extraction Device, η οποία χρησιμοποιείται από αμερικανικές υπηρεσίες (FBI, ICE, DEA) και την αστυνομία του Ηνωμένου Βασιλείου.

5. Cobwebs Technologies: Παρέχει υπηρεσίες αναγνώρισης προσώπου και εικόνας με τεχνητή νοημοσύνη για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον Dark WEB.

6. Cognyte: Εργαλεία «δικτυακής ευφυΐας» που συλλέγουν τεράστιες ποσότητες μεταδεδομένων από τηλεπικοινωνιακούς πύργους.

Η Υπόθεση Pegasus στην Ελλάδα: Όταν η Τεχνολογία Μετατρέπεται σε Όπλο

Στην Ελλάδα, το σκάνδαλο Pegasus ξέσπασε το 2021, όταν αποκαλύφθηκε ότι το λογισμικό κατασκοπείας είχε χρησιμοποιηθεί από την ΕΥΠ (υπαγόμενη στο γραφείο του Πρωθυπουργού Μητσοτάκη) για τη μαζική παρακολούθηση αντιπάλων, δημοσιογράφων και ακτιβιστών. Αν και οι αρχικές αναφορές δεν κατονόμασαν τον τότε πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ως άμεσο χρήστη, η έρευνα του ¡Do Not Panic! News και οι έρευνες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2023) αποκάλυψαν ότι:

• Στόχοι και Ευθύνη: Τουλάχιστον 33 άτομα, συμπεριλαμβανομένων στελεχών της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφων και κριτικών της κυβέρνησης, παρακολουθούνταν μέσω του Pegasus. Η παρακολούθηση συνδέθηκε με κρατικούς φορείς, αν και η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε επίσημα τη χρήση του λογισμικού.

• Ευρωπαϊκό Σκάνδαλο: Η υπόθεση εντάχθηκε σε μια ευρύτερη έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία κατονόμασε 14 κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, για την παραβίαση των κανόνων της ΕΕ σχετικά με την ιδιωτικότητα και τις παρακολουθήσεις.

• Κυβερνητική Αντίδραση: Παρά τις διεθνείς επικρίσεις, η ελληνική κυβέρνηση ψήφισε το 2023 τον Νόμο για την Εθνική Ασφάλεια, ο οποίος διεύρυνε τις εξουσίες παρακολούθησης, προκαλώντας ανησυχίες σχετικά με την υπονόμευση των δημοκρατικών ελέγχων.

Η έρευνα τονίζει ότι η παρακολούθηση στην Ελλάδα δεν ήταν μεμονωμένη, αλλά αντανακλούσε μια συστηματική χρήση ισραηλινών εργαλείων κατασκοπείας από κυβερνήσεις για τον στοχοποίηση αντιπάλων και την καταστολή της διαφωνίας.

Η Μετατροπή των Δυτικών Δημοκρατιών σε Αστυνομικά Κράτη

Το πιο ανησυχητικό εύρημα της έρευνας είναι η κλίμακα με την οποία αυτά τα εργαλεία χρησιμοποιούνται. Το Pegasus δεν αποτελεί εξαίρεση, αλλά μέρος μιας ολόκληρης βιομηχανίας που:

• Εξυπηρετεί Αυταρχικά Καθεστώτα: Εταιρείες όπως η Cellebrite έχουν πουλήσει εργαλεία σε χώρες με φτωχό ιστορικό στα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η Σαουδική Αραβία και το Καζακστάν.

• Στοχοποιεί Διαδηλωτές και Κριτικούς: Στην Ελλάδα, δημοσιογράφοι που κάλυψαν το σκάνδαλο Novartis και ακτιβιστές του ΠΑΜΕ (Πανελλήνιο Μέτωπο Αγώνα) βρέθηκαν στη λίστα στόχων.

• Υπονομεύει τη Δημοκρατία: Η μαζική παρακολούθηση δημιουργεί ένα κλίμα φόβου, όπου η ιδιωτικότητα μετατρέπεται σε πολυτελές αγαθό.

Η Αντίδραση: Νομοθεσία, Διαφάνεια και Ηθική Ευθύνη

Παρά τις διεθνείς αντιδράσεις , η νομική κατοχύρωση παραμένει αδύναμη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να ρυθμίσει την αγορά μέσω του «Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες», αλλά οι κριτικές τονίζουν ότι:

• Οι Εξαγωγές Συνεχίζονται: Η Cellebrite και άλλες εταιρείες συνεχίζουν να πουλάνε εργαλεία σε χώρες με αμφισβητούμενο ιστορικό στα ανθρώπινα δικαιώματα.

• Η Ελλάδα Μεταξύ Πυρών: Το 2023, η ελληνική κυβέρνηση ψήφισε νόμο για την «Εθνική Ασφάλεια», ο οποίος επέκτεινε τις εξουσίες παρακολούθησης, παρά τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.

Επίλογος: Το Μέλλον της Δημοκρατίας σε Ένα Ψηφιακό Πανδοχείο

Η υπόθεση Pegasus στην Ελλάδα δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Η βιομηχανία ψηφιακών εργαλείων πληροφοριών, η οποία αξίζει δισεκατομμύρια, μετατρέπει τις δυτικές δημοκρατίες σε αστυνομικά κράτη, όπου η παρακολούθηση γίνεται κανονικότητα. Η ερώτηση που τίθεται είναι απλή: Θα συνεχίσουμε να ανεχόμαστε αυτήν την κατάσταση, ή θα διεκδικήσουμε εκ νέου το δικαίωμά μας στην ιδιωτικότητα;

Πηγή Έρευνας: ¡Do Not Panic! News
Σχετικά Άρθρα:

• Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Pegasus

• Αποκαλύψεις για την Cellebrite

---