Η Επιθετικότητα του Ισραήλ Θεραπεύει Ιστορικές Ρήξεις μεταξύ Ιράν-Σαουδικής Αραβίας
Συντάκτης Νίκος Πανόπουλος
4 Ιουλίου 2025
Η αιφνιδιαστική ισραηλινή επίθεση στο Ιράν στις 13 Ιουνίου, μαζί με τη συνεχιζόμενη στρατιωτική εκστρατεία στη Γάζα, έχει προκαλέσει μια απρόσμενη γεωπολιτική στροφή: τη προσέγγιση της Σαουδικής Αραβίας με το Ιράν και την απομάκρυνση των χωρών του Κόλπου από το Ισραήλ. Η ενέργεια αυτή ανέτρεψε χρόνια εχθρότητα μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, με το Ριάντ να απορρίπτει τώρα τις προηγούμενες φιλο-ισραηλινές πολιτικές του.
Η Στροφή της Σαουδικής Αραβίας
Από Συμφωνίες του Αβραάμ σε Συμμαχία με το Ιράν:
Πριν από τις εισβολές του Ισραήλ στη Γάζα τον Οκτώβριο του 2023, η Σαουδική Αραβία προωθούσε σχέδια για ένταξη στις Συμφωνίες του Αβραάμ, μια συμφωνία που θα είχε σηματοδοτήσει ιστορική ομαλοποίηση με το Ισραήλ. Όμως, η στρατιωτική εκστρατεία στη Γάζα, την οποία ο Πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν χαρακτήρισε ως «γενοκτονία», σταμάτησε άμεσα τις διαπραγματεύσεις.
Μια πηγή κοντά στην κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας δήλωσε στους Financial Times:
«Οι χώρες του Κόλπου θα διατηρήσουν την προσέγγισή τους με το Ιράν. Είναι σοφό να έχεις καλές σχέσεις με τον μεγαλύτερο γείτονά σου. Αλλά αυτό καθιστά την ομαλοποίηση με το Ισραήλ λιγότερο πιθανή».
Νέες Πραγματικότητες στην Μέση Ανατολή
Το Ισραήλ ως "Αποσταθεροποιητική Δύναμη":
Το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας έχει τώρα χαρακτηρίσει το Ισραήλ ως «μιλιταριστική, αποσταθεροποιητική δύναμη» στην περιοχή, αναιρώντας τις προηγούμενες προσπάθειες για διπλωματικές σχέσεις. Οι απαιτήσεις της Σαουδικής Αραβίας για ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος έχουν ενταθεί, ενώ έχει αγνοήσει τις πιέσεις των ΗΠΑ για επανάληψη των σχέσεων με το Ισραήλ.
Επαναπροσέγγιση με το Ιράν:
Το Ιράν και η Σαουδική Αραβία έχουν εντείνει τις συνομιλίες τους, παρά το ιστορικό τους ως αντίπαλοι στη θρησκεία (Σουνίτες εναντίον Σιιτών) και στη γεωπολιτική. Οι αναλυτές αποδίδουν αυτήν την αναδιάταξη στην κοινή αντίθεση στο Ισραήλ και τις ανησυχίες για την περιφερειακή σταθερότητα.
Το Δίλημμα των ΗΠΑ
Η διοίκηση Τραμπ, η οποία προώθησε τις Συμφωνίες του Αβραάμ, βρίσκεται τώρα σε αδιέξοδο. Οι προσπάθειες να πείσουν τη Σαουδική Αραβία να απομονώσει το Ιράν έχουν αποτύχει, ενώ η υποστήριξη του Ριάντ προς το Ιράν έχει ενισχυθεί. Ένας σύμβουλος του Λευκού Οίκου παρατήρησε:
«Οι ενέργειες του Ισραήλ αναμόρφωσαν την Μέση Ανατολή. Η Σαουδική Αραβία δεν θα επιλέξει το Ισραήλ εάν αυτό σημαίνει εχθρότητα με το Ιράν».
Περιφερειακές Επιπτώσεις
Παραπέρα Απομόνωση του Ισραήλ: Τα κράτη του Κόλπου έχουν διακόψει τις συνομιλίες για ομαλοποίηση, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν να ακολουθούν.
Ενίσχυση του Άξονα Σιιτών: Το Ιράν έχει αξιοποιήσει την ευκαιρία για να ενισχύσει τις σχέσεις του με το Ιράκ, τη Συρία και τον Λίβανο.
Παλαστινιακό Κράτος: Η Σαουδική Αραβία έχει προτείνει ένα διεθνές σχέδιο για ένα παλαιστινιακό κράτος έως το 2026, μια πρόταση που απορρίπτει το Ισραήλ.
